Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Legnicy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy w Legnicy IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Paweł Pratkowiecki

Protokolant: Ewelina Smólska

przy udziale Prokuratora Magdaleny Oborskiej

po rozpoznaniu dnia 13 maja 2025 r.

sprawy R. O. (O.)

syna K. i R. z domu K.

urodzonego (...) w J.

oskarżonego o czyny z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. i z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez Prokuratora Rejonowego w L. (...)

od wyroku Sądu Rejonowego w Legnicy

z dnia 12 lutego 2025 r. sygn. akt II K 1509/24

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że z punktu I części dyspozytywnej eliminuje zwrot „z wykorzystaniem tej samej sposobności” oraz zwrot „które kwalifikuje jako ciąg występków z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k.” i w to miejsce ustala, że czynów zarzuconych w punktach I i II części wstępnej, tj. występku z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 2 k.k. oraz występku z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. oskarżony dopuścił się w warunkach ciągu przestępstw z art. 91 § 1 k.k.,

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt IV Ka 201/25

UZASADNIENIE

Dla zachowania przejrzystości wywodu Sąd Okręgowy odstąpił od sporządzeniu pisemnego uzasadnienia wyroku na formularzu, o którym mowa w art. 99a § 1 k.p.k.

Sąd Rejonowy w Legnicy orzekając w sprawie o sygn. akt II K 1509/24 wydał w dniu 12 lutego 2025 r. wyrok wobec oskarżonego R. O..

Powyższy wyrok zaskarżył prokurator na niekorzyść oskarżonego w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze i stawiając zarzuty, o których mowa w art. 438 pkt 1 i 2 k.p.k., wniósł o zmianę tego wyroku i przyjęcie, że w sprawie nie ma podstaw do zastosowania art. 91 § 1 k.k. i tym samym o orzeczenie wobec oskarżonego kar jednostkowych i w konsekwencji kary łącznej.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja co do zasady nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie, dla jasności dalszego wywodu należy podkreślić, że Sąd Okręgowy na rozprawie apelacyjnej wydał w trybie art. 105 § 1 i 2 k.p.k. postanowienie o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej w części wstępnej zaskarżonego wyroku poprzez wskazanie, że zarzut z punktu I kwalifikowany był z zastosowaniem art. 12 § 2 k.k. (k- 76).

Zdaniem apelującego Sąd Rejonowy błędnie przyjął, że oskarżony dopuścił się dwóch występków z art. 284 § 2 k.k. w warunkach ciągu przestępstw z art. 91 § 1 k.k., albowiem jeden z tych czynów zakwalifikowany był z zastosowaniem art. 12 § 2 k.k. (zarzut z punktu I), zaś drugi z zastosowaniem art. 12 § 1 k.k. (zarzut z punktu II). W ocenie prokuratora taka sytuacja wykluczała przyjęcie ciągu przestępstw, gdyż podstawę wymiaru kary za czyn opisany w zarzucie II stanowił także art. 57b k.k., który nie miał zastosowania do podstawy wymiaru kary za czyn opisany w zarzucie I, a przez to nie został spełniony warunek tożsamości podstawy wymiaru kary. Ze stanowiskiem tym nie można się zgodzić.

Z treści art. 91 § 1 k.k. wynika, że jednym z warunków przyjęcia konstrukcji ciągu przestępstw jest, aby dla każdego z przestępstw tożsamy był „przepis stanowiący podstawę wymiaru kary”. Jak zatem widać ustawodawca wskazał tu na tożsamość „przepisu”, a nie na tożsamość całej „podstawy wymiaru kary”. Ta ostatnia (podstawa wymiaru kary) może się bowiem składać z kilku przepisów, a ściślej, oprócz przepisu części szczególnej kodeksu może nadto wymagać przywołania przepisów części ogólnej, takich jak właśnie art. 57b k.k., czy też art. 64 § 1 lub § 2 k.k. Okoliczność ta nie zmienia jednak faktu, że tożsamy dla wszystkich przestępstw pozostaje „przepis” stanowiący podstawę wymiaru kary, a więc przepis części szczególnej kodeksu - w niniejszej sprawie jest to art. 284 § 2 k.k. To właśnie ten przepis jest punktem wyjścia („podstawą”) do ostatecznego ukształtowania kary, które w określonej sytuacji może się odbywać także z zastosowaniem przepisów części ogólnej kodeksu (np. art. 57b k.k.), co jednak nie stoi na przeszkodzie przyjęciu konstrukcji ciągu przestępstw. A zatem na gruncie art. 91 § 1 k.k. konieczne jest odróżnienie „podstawy wymiaru kary” od „przepisu stanowiącego podstawę jej wymiaru” ( patrz: Komentarz do kodeksu karnego pod redakcją B. Gadeckiego, Legalis, tezy I.4 i II.5 do art. 91).

W konsekwencji możliwe będzie również przyjęcie ciągu przestępstw w sytuacji, gdy do pozostających w zbiegu realnym przestępstw zastosowanie znajdą różne reguły nadzwyczajnego wymiaru kary. Przykładowo, nie będzie przeszkód do przyjęcia ciągu przestępstw kradzieży z art. 278 § 1 k.k. w sytuacji, gdy jedno z nich popełniono w warunkach art. 64 § 1 k.k., a drugie już po upływie okresu 5 lat wskazanego w art. 64 § 1 k.k., ale za to w warunkach art. 12 § 1 k.k. Wprawdzie bowiem co do obu tych czynów inne będą podstawy wymiaru kary (art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. oraz art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 57b k.k.), ale nadal tożsamy będzie „przepis stanowiący podstawę jej wymiaru”, tj. art. 278 § 1 k.k. W takiej sytuacji do ustalenia podstawy wymiaru jednej kary na podstawie art. 91 § 1 k.k., konieczne będzie sięgnięcie do unormowania z art. 57 k.k.

Reasumując, nie stanowi przeszkody do przyjęcia ciągu przestępstw z art. 91 § 1 k.k. fakt, że różne są podstawy wymiaru kary za pozostające w zbiegu realnym przestępstwa, jeśli tylko dla każdego z tych przestępstw tożsamy jest „przepis” stanowiący podstawę jej wymiaru.

Mając to wszystko na uwadze Sąd Okręgowy dokonał jedynie redakcyjnych zmian w punkcie I części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku (po uprzednim sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej), natomiast utrzymał w mocy istotę rozstrzygnięcia przyjmującego, że oskarżony działał w warunkach ciągu przestępstw z art. 91 § 1 k.k. i tym samym nie podzielił odmiennego stanowiska, zaprezentowanego w przywołanym w apelacji wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie o sygn. akt II AKa 280/21.

W mocy utrzymano także wskazaną w zaskarżonym wyroku podstawę prawną wymiaru kary tj. art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 57b k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., gdyż jest ona zgodna z dyrektywą art. 57 § 3 k.k. Otóż zbiegły się tu podstawy do nadzwyczajnego zaostrzenia kary, z których jedna miała charakter obligatoryjny (art. 57b k.k.), druga zaś fakultatywny (art. 91 § 1 k.k.). W tej sytuacji zgodnie z art. 57 § 3 k.k. karę należało orzec według reguły wskazanej w przesłance obligatoryjnej, co wymagało przywołania w podstawie wymiaru kary właśnie art. 57b k.k. Ale konieczne było również przywołanie tam art. 91 § 1 k.k., a to dlatego, by wskazać przyczynę orzeczenia jednej kary za dwa popełnione przestępstwa – rola art. 91 § 1 k.k. ograniczała się zatem do wskazania podstawy orzeczenia jednej kary, a nie podstawy jej wymiaru – ten wymiar determinowały przepisy art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 57b k.k.

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze rozstrzygnięto na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., kierując się względami słuszności.