Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Legnicy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2013 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSO Andrzej Marek

Sędziowie: SSO Krzysztof Główczyński (spr.)

SSO Jacek Wilga

Protokolant: Ewa Sawiak

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2013 roku w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w L.

o odszkodowanie

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

z dnia 8 listopada 2012 roku sygn. akt IV P 127/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądza na rzecz powoda A. B. od strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L. kwotę 10 100, 00 zł (słownie złotych: dziesięć tysięcy sto) tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę, zobowiązując stronę pozwaną do uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Legnicy) kwoty 1 626, 45 zł tytułem nieuiszczonych w sprawie kosztów sądowych oraz zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 412, 62 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy Sąd Pracy w Lubinie wyrokiem z dnia 08 listopada 2012r. sygn. akt IV P 127/12 w sprawie z powództwa A. B. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w L. o odszkodowanie: w punkcie I oddalił powództwo, w punkcie II zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 60zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w punkcie III orzekł, że koszty sądowe ponosi Skarb Państwa.

Sąd Rejonowy ustalił, że powód A. B.był zatrudniony u strony pozwanej na podstawie umowy o pracę, początkowo na okres próbny od 21.03.2005r. do 20.06.2005r., a następnie na czas określony 3 lat do 20.06.2008r., w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku magazyniera. Z dniem 02.01.2006r. pracodawca powierzył powodowi obowiązki specjalisty ds. logistyki. Pozostałe warunki umowy o pracę nie uległy zmianie. W dniu 21.06.2008r. strony zawarły umowę o pracę na czas określony 5 lat do 20.06.2013r., na stanowisko specjalisty ds. handlowych i kontroli dostaw. Średnie miesięczne wynagrodzenie powoda wynosiło 3.493,21 zł brutto (2.500 zł netto). Stosownie do ustaleń Sądu, do obowiązków powoda jako specjalisty ds. handlowych i kontroli dostaw należał m.in. nadzór nad prawidłowym obiegiem faktur przychodzących oraz ich rejestracja zgodnie z procedurą, bieżąca kontrola formalna zamówień, kompletowanie dokumentów związanych z zakupami, kontrola merytoryczna faktur związanych z produkcją, przyjmowanie zamówień, wysyłanie ofert oraz sprzedaż części handlowych klientom zgodnie z procedurą, obowiązek utrzymywania optymalnych stanów części handlowych w magazynie i nadzór nad ich uzupełnianiem, wyszukiwanie nowych dostawców części, materiałów usług, postępowanie zgodnie z obowiązującymi procedurami w przedsiębiorstwie, należyta dbałość o dobro pracodawcy i powierzone mienie. Sąd ustalił, że strona pozwana jest producentem urządzeń do cięcia pracujących w technologiach: tlenowej, plazmowej, wodnej oraz laserowej i oferuje swoim klientom części zamienne do maszyn. U strony pozwanej istniała praktyka przyznawania klientom tzw. „gratisów”. „Gratis” polegał na przyznaniu konkretnemu klientowi części zamiennych do maszyny na określoną kwotę. Wysokość tej kwoty ustalana była z klientem indywidualnie i zawarta była w umowie. Powód w dokumencie RW wystawionym na potwierdzenie przekazania „gratis” klientowi miał obowiązek wpisać numer maszyny lub nazwę klienta. Stosownie do ustaleń Sądu, u strony pozwanej od 2006r. funkcjonuje program V. firmy (...)– Systemy Informatyczne Spółka z o.o., którego zadaniem jest wspomaganie zarządzania procesami sprzedaży, logistyki, produkcji i serwisu w firmie. System obsługuje te procesy począwszy od ofertowania, poprzez przyjęcie zamówienia, wystawienie zlecenia, rozplanowanie, wykonanie i rozliczenie zlecenia, wystawienie faktury i rozliczenie płatności, na księgowości kończąc. Do systemu użytkownik loguje się za pośrednictwem loginu i hasła, nadanych mu przez system. Powód miał dostęp do systemu od 20.02.2007r., gdy założone zostało jego konto, do którego logował się za pośrednictwem loginu i hasła. W systemie powód posługiwał się loginem (...) oraz własnym hasłem, które utworzył 29.05.2007r. Hasło zarówno powoda, jak i innych użytkowników systemu V.zapisane w systemie jest kodowane i nie jest widoczne dla administratora tego systemu. Pracodawca nie ma dostępu do danych w systemie V.. W dokumentach RW wystawionych celem rozliczenia „gratisów” przyznanych w okresie od 2010r. do lutego 2012r. powód zawsze wpisywał numer maszyny lub nazwę klienta lub inne dane umożliwiające identyfikację klienta, któremu wydano „gratis”. „Gratisy” przyznane w ww. okresie zostały prawie w całości rozliczone. Na koniec każdego roku kalendarzowego u strony pozwanej przeprowadzana jest inwentaryzacja, którą przez ostatnie lata nadzorował powód. Inwentaryzacja przeprowadzona na koniec 201Ir. wykazała niemal idealną zgodność, co należało do rzadkości w związku z tym, że zarówno w magazynie jak i na zewnątrz zawsze było dużo części. Wobec powyższego, w dniach od 01 do 28 lutego 2013r. przeprowadzona została kontrola dokumentów magazynowych, w wyniku której ustalono, że powód w 20l1r., wystawił 48 dokumentów RW z dopiskiem „produkcja”, które w ok. 90% obejmowały części zamienne przeznaczone na sprzedaż a nie na produkcję. Sąd ustalił, że wszystkie (z wyjątkiem jednego) ww. dokumenty odnotowane zostały w systemie V.jako dokumenty wystawione przez użytkownika (...)Stosownie do ustaleń Sądu Rejonowego, powód nie był w stanie wyjaśnić co stało się z częściami wskazanymi w dokumentach RW. Wartość rozchodów wynikających z dokumentów RW z dopiskiem „produkcja”, nie mających pokrycia w „gratisach” i których powód nie był w stanie wyjaśnić, strona pozwana oszacowała na kwotę nie mniejszą niż 40.000zł. W dniu 29.02.2012r. prezes zarządu T. E.wręczył powodowi oświadczenie o rozwiązaniu z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jako przyczynę wskazał pobieranie przez powoda z magazynu spółki towary handlowe, szczególnie części szybko zużywające się do urządzeń plazmowych, które nie zostały przekazane ani na produkcję ani sprzedane kontrahentom spółki, a wezwanie do rozliczenia pobranych części nie przyniosło rezultatu. Wartość stwierdzonych i nierozliczonych w ten sposób części pracodawca ustalił na kwotę nie mniejszą niż 40.000zł. Jako podstawę, strona pozwana wskazała art. 52 § 1 pkt 1 k.p. w zw. z art. 100 § 2 pkt 5 k.p.

W oparciu o powyższe ustalenia, Sąd Rejonowy uznał powództwo za niezasadne. W ocenie Sądu, powodowi można postawić zarzut ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, to zaś uzasadnia decyzję strony pozwanej o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt. 1 k.p. Sąd I instancji wskazał, że powód, jako wieloletni pracownik strony pozwanej, znał zasady wystawiania tzw. „gratisów” i dobrze wiedział jak wypełniać dokumenty RW. W ocenie Sądu, powodowi wiadomym było również, iż nie ma uprawnień do wypisywania dokumentów rozchodu wewnętrznego na produkcję. Dokumenty takie mogli wystawiać jedynie pracownicy magazynu. Powód zaś u strony pozwanej zajmował się stroną handlową, tj. sprzedażą części kontrahentom spółki i nie miał uprawnień do wypisywania dokumentów RW na produkcję. Jednocześnie, Sąd Rejonowy podkreślił, że powód pracował wcześniej u strony pozwanej na stanowisku magazyniera, w związku z czym wiedział jak należy wypisywać RW na produkcję, tj., że należy w dokumencie oznaczyć maszynę bądź pracownika, któremu część została wydana. Mimo posiadanej wiedzy, powód od stycznia do grudnia 2011r. wystawił 48 dokumentów RW z dopiskiem „produkcja”. Co do podnoszonej przez powoda okoliczności, iż swój login i hasło udostępnił także innym pracownikom strony pozwanej, Sąd I instancji wskazał, że skoro powód udostępnił swoje hasło osobom postronnym, to w takim razie nie może skutecznie powoływać argumentu, że dokumenty z jego konta mogły być wystawione nie przez niego. Powszechnie wiadomym jest, że taka praktyka jest zawsze niedozwolona w zakładach pracy. Sąd Rejonowy wskazał ponadto, iż powód, mimo znajomości zasad opisywania RW, w 48 dokumentach wpisał ogólne oznaczenie „produkcja”, skutecznie uniemożliwiając pracodawcy zlokalizowanie miejsca, w którym znajdują się części opisane w dokumentach RW i tym samym, rozliczenie mienia pracodawcy na kwotę ponad 40 tysięcy złotych.

Powyższy wyrok w całości zaskarżył powód, zarzucając:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego – art. 30 § 4 Kodeksu pracy (kp) poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie przez Sąd I instancji za uzasadnioną przyczynę rozwiązania stosunku pracy inną niż wskazaną przez pracodawcę w jego oświadczeniu,

2. naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 233 Kodeksu postępowania cywilnego (kpc) poprzez:

- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez niewłaściwie zinterpretowanie treści oświadczenia woli pracodawcy – oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy,

- przyjęcie, iż można powodowi przypisać winę, czy choćby rażące niedbalstwo w wykonywaniu przez niego czynności pracowniczych,

- przyjęcie, że stanowisko pozwanego pracodawcy jest uzasadnione m.in. w zakresie: fałszowania dokumentacji wewnętrznej pracodawcy, pobierania z magazynu towarów pracodawcy, nadzorowania inwentaryzacji przeprowadzonych przez stronę pozwaną, nieuwzględnienia faktu, iż inwentaryzacje były przeprowadzone w czasie ruchu zakładu,

- ustalenie przez Sąd istnienia zasad rozliczania i ewidencjonowania „gratisów” przez powoda klientom w sytuacji gdy takowych zasad nie było u pozwanego pracodawcy, na co wskazywali świadkowie ,

- danie wiary wyłącznie zeznaniom świadka I. T. w sytuacji gdy okoliczności wskazywane przez pozostałych świadków były zgoła odmienne,

- przyjęcie, iż w chwili składania świadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę powód miał wiedzę na temat przyczyn rozwiązania z powodem stosunku pracy.

3. naruszenie prawa procesowego, tj. art. 328 § 2 kpc poprzez sprzeczność ustaleń sądu polegających na wskazaniu w uzasadnieniu wyroku, iż powód miał uprawnienia do wystawiania wszystkich dokumentów RW, w sytuacji gdy w dalszej części uzasadnienia Sąd stwierdza, iż powód nie miał uprawnień do wystawiania dokumentów rozchodowych RW, co wpływa na niemożność ustalenia na jakich właściwie ustaleniach w niniejszej sprawie oparł się Sąd I instancji,

4. naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 227 kpc w zw. z art. 328 § 2 kpc poprzez wyrywkową i częściową ocenę treści opinii biegłego z zakresu informatyki przeprowadzonej w niniejszej sprawie i w efekcie pominięcie okoliczności odnoszących się do możliwości dokonywania zmian w systemie V.,

Wskazując na powyższe, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości poprzez zasądzenie odszkodowania, ewentualnie uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu podał, iż pracodawca nie zapoznał go w żaden sposób ze stawianymi przeciwko niemu zarzutami. Argumentował także, iż Sąd I instancji wykroczył poza zakres swojej kognicji, bowiem przyjął inną przyczynę rozwiązania stosunku pracy niż wskazane w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę. Pracodawca wskazał bowiem na zarzut pobierania towaru z magazynu strony pozwanej, natomiast Sąd I instancji za przyczynę uzasadniającą rozwiązanie stosunku pracy przyjął m.in. nienależyte prowadzenie dokumentacji, udostępnianie hasła do swojego konta innym pracownikom. Powyższe uzasadnia, w jego ocenie, zarzut naruszenia art. 30 § 4 k.p. Powód argumentował także, iż nie miał możliwości wytłumaczenia zaistniałych w dokumentacji rozbieżności. Ponadto, w jego ocenie, nie można przypisać mu winy ani rażącego niedbalstwa. Jego zdaniem, przyczynami rozbieżności stanów magazynowych u strony pozwanej jest dezorganizacja pracy, spowodowana m.in. brakami kadrowymi i powierzchniowymi. Skarżący zarzucił także, iż Sąd I instancji dokonał niepełnej oceny wydanej w sprawie opinii biegłego oraz bezzasadnie oparł ustalenia faktycznie wyłącznie na zeznaniach I. T., które pozostają w sprzeczności z zeznaniami pozostałych świadków.

W odpowiedzi na apelację, strona pozwana wniosła o jej oddalenie w całości. W uzasadnieniu w całości poparła argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, wskazując, iż powód został zwolniony przez stronę pozwaną ze względu na pobieranie przez niego w ramach dokumentów RW towarów handlowych. Materiał fizycznie nie znajduje się w chwili obecnej na magazynie, a sposób udokumentowania pobierania materiałów uniemożliwia pracodawcy ustalenie miejsca położenia pobranych materiałów. W tej sytuacji doszło do narażenia pracodawcy przez powoda na powstanie szkody, którą na dzień złożenia wypowiedzenia określano na kwotę 40.000,00 złotych. Strona pozwana podniosła, iż słusznie wskazał Sąd I Instancji, że powód wiedział jak ma wypełniać dokumenty w systemie V., gdyż raz wypełniał RW właściwie a innym razem nie, przez co zafałszowywał i utrudniał właściwe ustalenie stanów magazynowych firmy i tym samym dopuścił się rażącego niedbalstwa względem dóbr pracodawcy. Ustalenie stanu faktycznego sprawy w kontekście kwestionowania dokumentów RW przez powoda umożliwiła opinia biegłego z zakresu informatyki, która ustaliła kto i kiedy, w jaki sposób dokonywał wpisów w systemie. W tym stanie faktycznym Sąd I instancji, zdaniem strony pozwanej, właściwie ocenił materiał dowodowy, co uzasadnia wniosek o oddalenie apelacji w całości i zwrot kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie albowiem uzasadniony zdaniem Sądu Okręgowego jest podstawowy zarzut naruszenia prawa materialnego.

Jak wynika z niespornych w tej kwestii ustaleń faktycznych, w treści pisma w przedmiocie rozwiązania na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. stosunku pracy strona pozwana podała w trybie art. 30 § 4 k.p. konkretną, wskazaną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przyczynę. Mianowicie, rozwiązując stosunek pracy bez wypowiedzenia strona pozwana zarzuciła powodowi pobranie z magazynu spółki w okresie od 01 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2011 r., na podstawie dokumentów wewnętrznych RW (rozchód wewnętrzny), towarów handlowych o wartości nie mniejszej niż 40.000 zł, szczególnie części szybko zużywających się do urządzeń plazmowych, które nie zostały przekazane ani na produkcję, ani sprzedane kontrahentom spółki, a wezwanie do rozliczenia pobranych części nie przyniosło, rezultatu. Uwzględniając zatem tak sformułowaną przyczynę należy podzielić argumenty apelacji, że w istocie strona pozwana zarzuciła powodowi fizyczne pobranie z magazynu spółki towarów handlowych. Tymczasem z poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych nie wynika, by fakt taki został w sprawie ustalony. Sąd Pracy nie ustalił bowiem, że w sposób opisany w piśmie rozwiązującym umowę o pracę A. B. pobrał z magazynu spółki towary handlowe. Ustalił natomiast, że powód we wskazanym okresie, nie mając ku temu uprawnień, wystawiał dokumenty RW na produkcję w sposób uniemożliwiający rozliczenie towarów handlowych o wartości nie mniejszej niż 40.000 zł. Istnieje zatem zasadnicza różnica pomiędzy ustalonym przez Sąd zachowaniem powoda, a wskazaną przyczyną rozwiązania umowy o pracę. O ile bowiem wskazana na piśmie przyczyna sprowadza się do stwierdzenia faktu pobierania przez powoda na podstawie wystawionych przez niego dokumentów RW towarów handlowych spółki, a więc fizyczne ich pobranie, to ustalenia faktyczne na takie zachowanie nie wskazują.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału Sąd Rejonowy uznał, że z doświadczenia zawodowego powodowi dokładnie znane były zasady opisywania dokumentów RW, że wpisując w 48 takich dokumentach ogólnie oznaczenie „produkcja”, skutecznie uniemożliwił zlokalizowanie miejsca, w którym znajdują się opisane w nich części zamienne. Z tego powodu „Opisane wyżej działanie powoda stanowiło w ocenie Sądu, rażące naruszenie podstawowego obowiązku dbałości o dobro pracodawcy i powierzone mienie, które powód miał w zakresie swoich obowiązków”. Zatem w ocenie Sądu Rejonowego, przejawem ciężkiego naruszenia przez powoda podstawowego obowiązku pracowniczego było nie wskazane w piśmie rozwiązującym stosunek pracy pobranie z magazynu części zamiennych, a wystawienie przez niego w sposób uniemożliwiający ustalenie miejsca znajdowania się części zamiennych dokumentów RW. Ostatecznie więc o oddaleniu powództwa przesądziła inna od wskazanej przez pracodawcę na piśmie przyczyna rozwiązania umowy o pracę.

Zgodnie z art. 30 § 4 k.p., w oświadczeniu pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca rozwiązanie umowy. W świetle utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 03 września 1980 r., I PRN 86/80, „Służba Pracownicza” z 1981 r. Nr 8, s. 12), wskazanie w pisemnym oświadczeniu zakładu pracy przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę na podstawie art. 52 K.p. przesądza o tym, że spór przed organem orzekającym toczy się tylko w granicach zarzutu skonkretyzowanego w pisemnym oświadczeniu, a zakład pracy pozbawiony jest możliwości powoływania się w toku postępowania na inne przyczyny, które również mogłyby uzasadniać natychmiastowy tryb rozwiązania stosunku pracy. Wobec tego, ustalone przez Sąd Rejonowy rzeczywiste przyczyny rozwiązania umowy, inne niż te, wskazane w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę, nie mogą mieć wpływu na ocenę poprawności tego oświadczenia. Istotna jest bowiem wyłącznie przyczyna wskazana w piśmie rozwiązującym stosunek pracy. Skoro zatem w realiach rozpoznawanej sprawy nie zostało wykazane i ustalone, by w sposób opisany w pisemnym oświadczeniu w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę powód pobrał z magazynu pozwanej należące do niej materiały, to oparte na takiej nieprawdziwej przyczynie rozwiązanie stosunku pracy stanowi naruszenie przepisów o rozwiązywaniu umów bez wypowiedzenia w rozumieniu art. 56 § 1 k.p.

Wbrew subiektywnej ocenie powoda, zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji dokonał na podstawie należycie zebranego materiału właściwej jego oceny, w granicach art. 233 k.p.c. W szczególności nie zachodzi sugerowana przez powoda sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału. W ustaleniach faktycznych Sąd Rejonowy ustalił, iż mając dostęp do systemu V., w którym „… nie ma rozróżnia na dokumenty RW na produkcję i inne dokumenty RW …” powód miał nadane uprawnienia do wystawiania wszystkich dokumentów RW. Tej treści ustalenie wskazuje zatem na to, że uprawnienia do wystawiania wszystkich dokumentów RW było wynikiem nadania powodowi dostępu do systemu V.. Uwzględniając zaś poprawnie ustalony zakres obowiązków powoda, zasadnie w rozważaniach Sąd Rejonowy przyjął, że powód nie był uprawniony do wystawiania dokumentów RW „na produkcję”.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i w trybie art. 56 § 1 k.p. w związku z art. 30 § 4 k.p. oraz art. 58 k.p. orzekł co do istoty sprawy.

O kosztach sądowych Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. oraz art. 13 ust. 1, art. 83 § 2 i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.).

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez Radce prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).