Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Legnicy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Andrzej Marek (spr.)

Sędziowie SSO Krzysztof Główczyński, SSO Jacek Wilga

Protokolant star. sekr. sądowy Ewa Sawiak

po rozpoznaniu w dniu 5 maja 2016 r. w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa U. Ś.

przeciwko Gimnazjum (...)w C.

o ustalenie i zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Lubinie IV Wydziału Pracy

z dnia 22 grudnia 2015 r.

sygn. akt IV P 124/15

I.  oddala apelację,

II.  nakazuje powódce uiścić na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Lubinie) kwotę 2 898 zł tytułem brakującej opłaty od apelacji,

III.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 1 000 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSO Krzysztof Główczyński SSO Andrzej Marek SSO Jacek Wilga

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Lubinie oddalił powództwo U. Ś. o ustalenie i zapłatę wniesione przeciwko Gimnazjum(...)w C..

Sąd I instancji uznał, że zgłoszone w pozwie żądanie ustalenia, że powódka jest zatrudniona u strony pozwanej na stanowisku w-ce dyrektora szkoły oraz związane z tym żądanie zapłaty dodatku funkcyjnego za okres od września 2014 r. do czerwca 2015 r., nie było zasadne. Sąd ten ustalił, że powódka po raz pierwszy została powołana przez dyrektora H. P. na stanowisko w-ce dyrektora w 2003 r., bez wskazania okresu do kiedy powołanie obowiązuje. Następnie zarządzeniem z dnia 28 sierpnia 2009 r. dyrektor ten wybrany na drugą kadencję pięcioletnią stanowisko w-ce dyrektora ponownie powierzył powódce wskazując, że czyni to na okres pełnienia przez niego funkcji. Kadencja dyrektor H. P. wygasała z dniem 31 sierpnia 2014 r. Od 1 września 2014 r. ponownie powierzono jej na 5 lat stanowisko dyrektora pozwanej szkoły. Od 1 września 2014 r. stanowisko w-ce dyrektora H. P. powierzyła J. S.. Sąd Rejonowy, mając na uwadze powyższe okoliczności, w tym treść kolejnych zarządzeń w przedmiocie powołania w-ce dyrektora, przyjął, że powódka była uprawniona do pełnienia funkcji jedynie do dnia 31 sierpnia 2014 r., gdyż okres powierzenia należy wiązać z okresem kadencji dyrektora. Sąd ten jednocześnie wskazał, że nie jest związany ustaleniami protokołu kontroli Burmistrza Miasta i Gminy C., w którym zawarto odmienną ocenę prawną sytuacji powódki, ani faktem udzielenia powódce przez Burmistrza w kwietniu 2015 r. pełnomocnictwa do działania w imieniu strony pozwanej w charakterze w-ce dyrektora. Sąd Rejonowy podkreślił też, że zachowanie powódki od chwili podziękowania jej za współpracę dnia 28 sierpnia 2014 r., do czasu złożenia skargi do Burmistrza o niedopuszczenie jej do pełnienia funkcji w-ce dyrektora w styczniu 2015 r., świadczy o tym, iż wiedziała, że rzeczywistą intencją ostatniego zarządzenia dyrektor H. P. o powierzeniu jej spornego stanowiska, było powierzenie na okres 5 lat, odpowiadający jedynie bieżącej kadencji dyrektora.

Powyższy wyrok w całości zaskarżyła powódka, zarzucając naruszenie przepisów prawa procesowego i materialnego tj.:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na uznaniu, że powódka nie wykazała, że powierzenie jej funkcji wicedyrektora w sposób określony w piśmie z dnia 28.08.2009 r. oznacza automatyczne przedłużenie jej kadencji na stanowisku wicedyrektora wraz z przedłużeniem kadencji H. P. na stanowisku dyrektora,

- art. 36a ust.14 ustawy o systemie oświaty z dnia 07 września 1991 r. ( Dz. U. 2015, póz. 2156 ze zm.), polegające na przyjęciu, że zarządzeniem Burmistrza Miasta i Gminy C. nr 126.2014 z dnia 26.08.2014 r. nastąpiło skuteczne przedłużenie powierzenia H. P. stanowiska dyrektora Gimnazjum (...) w C., podczas gdy z zebranego materiału dowodowego wynika, iż nie została zachowana ustawowa procedura wyłonienia kandydata w drodze konkursu,

- art. 37 ust. 1 ustawy o systemie oświaty z dnia 07 września 1991 r. ( Dz. U. 2015, póz. 2156 ze zm.), polegające na powołaniu na stanowisko wicedyrektora nowej osoby w sytuacji, gdy nauczyciel dotychczas pełniący tę funkcję nie został skutecznie odwołany ze stanowiska, a w szkole nie funkcjonują dwa stanowiska wicedyrektora, dopuszczenie do udziału w głosowaniu nad kandydatem na wicedyrektora osoby spoza grona pracowników zatrudnionych u pozwanego,

- naruszenie art. 379 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 67 § l k.c. poprzez brak podmiotu uprawnionego do reprezentowania Gimnazjum (...) w C. w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania.

Uzasadniając tak sformułowane zarzuty, powódka podniosła przede wszystkim, że nieważność postepowania jest skutkiem nieprawidłowego wyboru dyrektora szkoły na kadencję rozpoczynającą się z dniem 1 września 2014 r. Nieprawidłowość ta polegała na pominięciu procedury konkursu przy ustaleniu, że dyrektor został od 1 września 2014 r. ponownie wybrany na to stanowisko, a nie skorzystano z procedury przedłużenia kadencji, co skutkowałoby koniecznością automatycznego przedłużenia kadencji powódki na stanowisku w-ce dyrektora.

Wskazując na powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz od strony pozwanej kosztów procesu za obie instancje.

Strona pozwana w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie i zasadzenie na jej rzecz kosztów postepowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Podniesione przez powódkę zarzuty nie są zasadne, a prawidłowość rozstrzygnięcia Sądu I instancji nie budzi wątpliwości.

Przede wszystkim Sąd Okręgowy uznał, że podniesiony w apelacji zarzut nieważności postępowania z art. 379 pkt 2 k.p.c. nie zasługiwał na uwzględnienie. Powódka upatruje nieważności postępowania w nieprawidłowej reprezentacji strony pozwanej, kwestionując skuteczność powołania H. P. na stanowisko dyrektora w oparciu o zarządzenie Burmistrza z 26 sierpnia 2014 r. Wadliwości w tym zarządzeniu upatruje z kolei w pominięciu procedury konkursu przez zastosowanie art. 36a ust.14 ustawy o systemie oświaty, mimo że rozważania Sądu I instancji skupiały się na powołaniu dyrektora, a nie przedłużeniu jego kadencji.

Tak sformułowany zarzut jest niezasadny z dwóch przyczyn. Po pierwsze powołany przez powódkę art. 36a ust.14 ustawy o systemie oświaty stanowi odstępstwo od konkursowego trybu powierzania stanowiska dyrektora szkoły lub placówki, co wynika wprost z wykładni pełnej treści art. 36a tej ustawy. Zgodnie z art. 36 ust. 1 i 2 ustawy, szkołą lub placówką kieruje nauczyciel mianowany lub dyplomowany, któremu powierzono stanowisko dyrektora szkoły. Szkołą lub placówką może również kierować osoba niebędąca nauczycielem, powołana na stanowisko dyrektora przez organ prowadzący szkołę, po zasięgnięciu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Stosownie do reguły wyrażonej w art. 36a ust. 2 w.w. ustawy, organ prowadzący szkołę lub placówkę powierza stanowisko dyrektora szkoły lub placówki kandydatowi wyłonionemu w drodze konkursu. Powierzenie stanowiska następuje na okres 5 lat szkolnych. W uzasadnionych przypadkach można powierzyć stanowisko dyrektora na okres krótszy, jednak nie krótszy niż jeden rok szkolny. Zgodnie z ust. 14 tego artykułu po upływie okresu powierzenia stanowiska organ prowadzący, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej, w uzgodnieniu z kuratorem oświaty, a w przypadku szkoły i placówki artystycznej oraz placówki, o której mowa art. 2 pkt 7 tej ustawy, dla uczniów szkół artystycznych – z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego – może przedłużyć powierzenie stanowiska na kolejne okresy (czyli 5 lat, w uzasadnionych przypadkach okres krótszy, nie krótszy niż jeden rok szkolny). Uproszczona procedura z art. 36a ust. 14 ustawy nie powoduje przedłużenia dotychczasowej kadencji np. do lat 10, a jedynie rozpoczęcie kolejnej odrębnej 5-letniej lub krótszej kadencji. Po drugie – gdyby nawet podzielić w niniejszym postępowaniu przeciwną wykładnię powyższych przepisów, zaprezentowaną w apelacji, to brak byłoby możliwości podważenia skuteczności spornego zarządzenia o przedłużeniu pełnienia funkcji dyrektora pozwanej szkoły. Zarządzenie Burmistrza Miasta i Gminy C. nr 126.2014 z dnia 26.08.2014 r. jest aktem prawa administracyjnego. Nie zostało zakwestionowane w drodze odpowiednich środków prawnych właściwych dla postępowania administracyjnego i sądowo - administracyjnego, które byłyby ku temu właściwe. Z drugiej strony sąd powszechny jest zarządzeniem tym związany. Związanie to doznaje ograniczenia jedynie w myśl koncepcji tzw. bezwzględnej nieważności decyzji administracyjnej (aktu administracyjnego), zgodnie z którą tylko decyzja administracyjna, dotknięta wadami godzącymi w jej istotę, nie może wywoływać skutków prawnych. Do takich wad zaliczyć należy brak organu powołanego do orzekania w określonej materii, względnie wydanie go przez organ oczywiście niewłaściwy, wydanie decyzji bez jakiejkolwiek podstawy w obowiązującym prawie materialnym, czy bez zachowania jakiejkolwiek procedury. W takich sytuacjach, kwalifikujących decyzję administracyjną jako akt nieistniejący, sąd cywilny nie jest nią związany, a legalność decyzji administracyjnej pod tym kątem może być przedmiotem badania sądu cywilnego w ramach incydentalnej, swoistej kontroli stosowania prawa. Taka sytuacja w przypadku kwestionowanego przez powódkę zarządzenia jednak nie zachodzi.

Odnośnie pozostałych zarzutów apelacji, należy wskazać, że Sąd Okręgowy w pełni podziela, uznając za własne, ustalenia faktyczne i ocenę prawną poczynione przez Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie. W szczególności Sąd II instancji nie dopatrzył się sprzeczności w ustaleniach odnośnie rzeczywistego zakresu czasowego obowiązywania zarządzenia dyrektora w przedmiocie powierzenia powódce funkcji w-ce dyrektora.

Godzi się przypomnieć, że ocena wiarygodności i mocy dowodów przeprowadzonych w danej sprawie wyraża istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie o przeciwnych twierdzeniach stron na podstawie własnego przekonania sędziego, powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia ze świadkami, stronami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Powinna odpowiadać regułom logicznego rozumowania wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich występowania w danej sytuacji. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Sąd Rejonowy w żadnym razie nie naruszył zasady swobodnej oceny dowodów, a przedstawiona w apelacji wersja okoliczności sprawy opiera się jedynie na twierdzeniach powódki. Tymczasem materiał dowody zebrany w sprawie, przy uwzględnieniu zarówno treści zarządzenia dyrektora z dnia 28 sierpnia 2009 r., zeznań jego autora, jak i zachowań powódki przed wytoczeniem powództwa, w szczególności brak jej niezwłocznego sprzeciwu po otrzymaniu informacji o wyborze nowego w-ce dyrektora na nową kadencję, z pewnością dawały podstawę do dokonania takiej oceny tego materiału, jaką przedstawił Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Co więcej, przyjęcie odmiennych wniosków, czyniłoby nielogicznym ponowne powoływanie powódki na stanowisko w-ce dyrektora na okres od 1 września 2009 r. do 31 sierpnia 2014 r., jak i brak sprzeciwu powódki w czasie rady pedagogicznej, na której podziękowano jej za lata pełnionej funkcji. Także inne działania powódki po sierpniu 2014 r. nie wskazywały na to, by przyjmowała, iż powierzenie jej w 2009 r. przedmiotowego stanowiska nie odnosiło się jedynie do okresu kadencji dyrektorki, wyznaczonego zarządzeniem z dnia 17 czerwca 2009 r. Dopiero późniejsze czynności, podjęte w 2015 r. wskazują na zmianę jej stanowiska w tej sprawie. Należy też wyraźnie wskazać, iż dyrektor strony pozwanej nie musiał wydawać zarządzeń o pozbawieniu powódki funkcji w-ce dyrektora, bowiem nastąpiło to wraz z upływem okresu powierzenia tej funkcji, określonego poprzez wskazanie trwania zdarzenia, z którym powierzenie to miało związek, czyli z drugą kadencją dyrektora.

Z kolei odnośnie podnoszonej w apelacji kwestii nieprawidłowego powierzenia stanowiska w-ce dyrektora innej osobie od dnia 1 września 2014 r., to nie ma ona w zasadzie znaczenia dla oceny sytuacji powódki, a ściślej – nie może wpływać na ocenę wykładni zarządzenia dyrektora z dnia 28 sierpnia 2009 r. Ponadto akt dyrektora szkoły – w tym powołujący inną osobę na stanowisko w-ce dyrektora - ma charakter aktu z zakresu administracji publicznej i podlega kontroli sądów administracyjnych (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 września 2014 r., I OSK 2030/14, Lex nr 1528988), zaś Sąd w niniejszej sprawie jest związany jego treścią, bowiem nie ma podstaw do ustalenia, iż akt ten jest obarczony wadami, powodującymi nieistnienie tego aktu, co szczegółowo zostało omówione wyżej.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację uznając ją za bezzasadną.

Mając na uwadze, iż prawidłowa wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi 58.544 zł (gdyż stanowi sumę 12-krotności wynagrodzenia powódki za pracę w zakresie nieuwzględnionego żądania ustalenia tj. 12 x 3896, 60 zł - k. 20 oraz dochodzonej kwoty tytułem dodatku funkcyjnego – 10 x 1178 zł.) Sąd Okręgowy – po ustaleniu postanowieniem prawidłowej wartości przedmiotu zaskarżenia apelacji powódki, dokonał korekty rozstrzygnięcia o nieuiszczonych kosztach sądowych z tytułu opłaty za apelację. Zgodnie z art. 35 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w sprawach z zakresu prawa pracy pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30 złotych wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Jednakże w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50.000 złotych, pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych opłatę stosunkową. Prawidłowa (stosunkowa w wysokości 5 % wartości przedmiotu zaskarżenia ) opłata od apelacji wynosi zatem w niniejszej sprawie 2.928 zł, a uiszczono jedynie 30 zł. Skoro opłata ta nie została w prawidłowej wysokości pobrana od powódki przez Sad I instancji (art. 10 uksc), na obecnym etapie postępowania powinna zostać uzupełniona (pkt II wyroku).

Orzeczenie o kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym znajduje uzasadnienie w treści art. 98 § 1 i 2 k.p.c. i § 2 pkt 6 w związku z § 9 ust.1 pkt 2 ( w części dotyczącej zapłaty dodatku funkcyjnego) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800). Mając jednak na uwadze całokształt okoliczności sprawy (w tym przekonanie powódki o zasadności roszczeń w związku z wynikami kontroli organu gminy i kuratorium) oraz sytuację powódki zasądzono od powódki na rzecz pozwanej (art. 102 k.p.c.) jedynie części tych kosztów (pkt III wyroku).

SSO Krzysztof Główczyński SSO Andrzej Marek SSO Jacek Wilga