Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Legnicy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2016 r.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Andrzej Marek

Sędziowie SSO Krzysztof Główczyński, SSO Jacek Wilga (spr.)

Protokolant star. sekr. sądowy Ewa Sawiak

po rozpoznaniu w dniu 27 października 2016 r. w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa R. S.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna Oddział Zakłady (...) w P.

o sprostowanie treści protokołu ustalającego okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Lubinie IV Wydziału Pracy

z dnia 2 sierpnia 2016 r. sygn. akt IV P 74/16

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSO Krzysztof Główczyński SSO Andrzej Marek SSO Jacek Wilga

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 2 sierpnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Lubinie sprostował protokół nr (...) ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z dnia 8 grudnia 2015r., sporządzony w (...) S.A. Oddział Zakłady (...) w P. w ten sposób, że w pkt V wyeliminował zapis wskazujący, iż wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa i ustalił, iż nie stwierdzono aby wyłączna przyczyną wypadku było naruszenie przez powoda tych przepisów.

W uzasadnieniu wskazał Sąd Rejonowy, iż stan faktyczny dotyczący przebiegu wypadku był między stronami bezsporny. Powód nie kwestionował okoliczności związanych z doznanym wypadkiem przy pracy, a ujętych w protokole powypadkowym. Bezsporne również było, że powód sprawdzał twardość spągu poprzez uderzenie piętą. Wskazał, że nie został zapoznany z żadną instrukcją określającą sposób sprawdzania twardości spągu. Strona pozwana żadnej instrukcji w tym zakresie nie przedstawiła.

Spór sprowadzał się natomiast do oceny, czy strona pozwana prawidłowo obciążyła powoda wyłączną winą za spowodowanie wypadku i ujęła to w zapisach pkt 5 protokołu powypadkowego.

Protokół ustalenia okoliczności przyczyn wypadku przy pracy powinien być sporządzony wg wzoru stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16.09.2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Zgodnie z powyższym wzorem w rubryce 4 protokołu powinny zostać wskazane okoliczności wypadku. Ustalone przyczyny zdarzenia powinny być wskazane w rubryce 5. Jeżeli zaś pracodawca stwierdza, że wyłączną winę za wypadek przy pracy ponosi pracownik, to pod tiret trzecim tej rubryki wpisuje przepisy, w którym pracownik uchybił, wywołując wypadek.

Treść protokołu powypadkowego wg ustawowego wzorca jest dostosowana do regulacji ustawy z dnia 30.10.2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych zawierających definicję wypadku przy pracy i określającej warunki pozbawienia ubezpieczonego prawa do świadczeń (art. 21 ust. 1).

W 5 pkt protokołu powypadkowego nr (...) pracodawca w sposób nieprawidłowy zdaniem Sądu Rejonowego pod tiret trzecim wskazał, że pracownik w sposób niewłaściwy dokonywał sprawdzania twardości spągu.

Nie wskazał przy tym, jak wymaga tego regulacja wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, jakie z przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia zostały przez powoda naruszone i których naruszenie w sposób umyślny lub wskutek rażącego niedbalstwa było wyłączną przyczyną wypadku.

Sąd I instancji przyjął, iż sposób dokonania sprawdzenia twardości spągu przez powoda można było ocenić jako niewłaściwy tylko i wyłącznie z punktu widzenia dotychczasowego stanu zdrowia powoda, z uwagi na uprzedni uraz kolana lewego, doznany na początku 2015 roku. W kontekście zaś zebranego materiału dowodowego nie sposób przyjąć, że zachowanie takie stanowiło naruszenie przepisów o ochronie życia i zdrowia, i że miało ono nadto charakter umyślny lub rażącego niedbalstwa.

Powyższe doprowadziło Sąd Rejonowy do wniosku o konieczności sprostowania protokołu w sposób wyrażony w wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona pozwana, która zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy:

1.1 art. 233 § 1 kpc poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiał dowodowego i dokonania jego oceny z pominięciem jego istotnej części tj: znajdujących się w aktach osobowych pracownika aktualnych szkoleń w zakresie i bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku górnika strzałowego, z których wynika że powód został zapoznany z instrukcją stanowiskową, w której znajdują się zasady sprawdzenia stanu wyrobisk górniczych przed dopuszczeniem do pracy maszyn (obejmujące sposób sprawdzania twardości spągu), co w konsekwencji doprowadziło do sprzecznego z zasadami logicznego rozumowania i doświadczeniem życiowym, błędnego ustalenia, że powód nie był zaznajomiony z zasadami wykonywania pracy obowiązującymi na jego stanowisku.

1.2 błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia poprzez błędne przyjęcie, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwalał na uznanie , iż do wypadku z dnia 8 grudnia 2015r. nie doszło z wyłącznej winy powoda w sytuacji gdy wyłączna wina powoda nie budzi wątpliwości, a ponadto powód nie udowodnił okoliczności uzasadniających zmianę treści protokołu nr (...) w tym zakresie.

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego:

2.1  §9 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na błędnym uznaniu, że protokół powypadkowy nr (...) zawiera błędy formalne, podczas gdy został on sporządzony w sposób zgodny ze wzorem stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.

Stawiając powyższe zarzuty strona pozwana domagała się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja na uwzględnienie nie zasługiwała. Podniesione w niej zarzuty nie okazały się trafne.

Stan faktyczny sprawy pozostawał bezsporny. Okoliczności zdarzenia ustalone przez Sąd I instancji nie były przez strony kwestionowane.

W apelacji natomiast podjęto próbę zakwestionowania stanowiska Sądu Rejonowego, który przyjął, iż strona pozwana nie wykazała przepisów i norm zachowania przy sprawdzaniu twardości spągu, które powód naruszył. Próba ta nie okazała się jednak skuteczna. Już bowiem w trakcie wystąpienia przed Sądem II instancji reprezentujący stronę pozwaną pełnomocnik przyznał, iż brak było instrukcji, która wskazywałaby na bezpieczne sposoby wykonywania tej czynności. Powoływanie się w takiej sytuacji na instrukcję stanowiskową było niewystarczające. W aktach osobowych udokumentowano odbycie przez powoda szeregu szkoleń na tym stanowisku. W oparciu o dokumenty w nich zgromadzone nie można jednak ustalić, aby szkolenie to obejmowało również sposoby sprawdzania twardości spągu i jakie w tym zakresie obowiązywały zasady.

Z niespornych okolicznościach sprawy wynikało również, iż do zdarzenia doszło w obecności bezpośredniego przełożonego powoda, który nie reagował na stosowany przez powoda – a kwestionowany w toku postępowania przez stronę pozwaną – sposób wykonania tej czynności. Ta okoliczność wystarczająca jest w przekonaniu Sądu Okręgowego, do wykluczenia wyłącznej winy powoda. Tolerowanie wadliwego sposobu postępowania przenosi część winy również na stronę pozwaną.

Tym samym nie był zasadny zarzut naruszenia art. 233 §1 kpc.

Odnośnie zarzutu naruszenia prawa materialnego zajął Sąd Okręgowy następujące stanowisko.

Zarzut ten określony został jako zarzut naruszenia §9 ust.1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 roku w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, iż protokół nr (...) zawiera błędy formalne.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 roku w swym §9 ust. 1 wskazuje m.in. na obowiązek sporządzenia „protokołu powypadkowego” według wzoru określonego przez ministra właściwego do spraw pracy. Wzór taki opublikowany został jako załącznik do Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 roku w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.

W sprawie istotą zajętego przez Sąd I instancji stanowiska jest ustalenie (ocena), iż po stronie powoda nie wystąpiła wyłączna przyczyna wypadku polegająca na naruszeniu określonych przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia w sposób umyślny lub wskutek rażącego niedbalstwa. Strona pozwana przepisów bowiem takich nie wskazała.

Treść protokołu powypadkowego wg wskazanego wyżej wzoru skorelowana jest z regulacją art. 21 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zgodnie z którym świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

Stąd też wzór protokołu wymaga, aby w razie zaistnienia okoliczności pozbawiających pracownika prawa do świadczeń z tytułu wypadku przy pracy wskazać jakie konkretnie przepisy dotyczące ochrony życia i zdrowia zostały w konkretnym przypadku naruszone.

W rozpoznawanej sprawie strona pozwana takich przepisów nie wskazała co słusznie podniósł Sąd Rejonowy. Nie mogła więc w sposób zasadny podać w sporządzonym przez siebie protokole ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, iż zaistniały okoliczności mogące pozbawić powoda prawa do świadczeń.

Wniosek Sądu I instancji w tym zakresie był trafny. Uzasadniał on dokonanie sprostowania protokołu z dnia 8 grudnia 2015 roku.

W takiej sytuacji apelację strony pozwanej jako niezasadną należało oddalić na podstawie art. 385 kpc.

SSO Krzysztof Główczyński SSO Andrzej Marek SSO Jacek Wilga