Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

V U 233/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Legnicy z 2017-02-21

Sygn. akt V U 233/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Główczyński

Protokolant: star. sekr. sądowy Magdalena Teteruk

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2017 r. w Legnicy

sprawy z wniosku D. K., K. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o odstąpienie od orzeczenia o osobistej odpowiedzialności z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu za zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w (...) Sp. z o. o. w L.

na skutek odwołań D. K., K. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 18 grudnia 2015 r.

znak (...)

(...)

I.  oddala odwołania,

II.  zasądza od K. R. i D. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. kwoty po 7.200,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V U 233/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 grudnia 2015 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. orzekł o osobistej odpowiedzialności D. K. z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu za zaległości z tytułu nieopłaconych składek w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Sp. z o.o. w L., za okres od grudnia 2009 r. do sierpnia 2012 r., które wynoszą:

1.  z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne:

- 378.265,61 zł, w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 135.185,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 3.146,30 zł,

2.  z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne:

- 107.364,05 zł, w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 38.170,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 887,90 zł.

3.  z tytułu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

- 30.498,13 zł, w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 11.004,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 263,00 zł.

W uzasadnieniu ww. decyzji organ rentowy powołując się na treść art. 116, art. 107 § 1 i § 2 pkt 2 i 4 oraz art. 108 § 1 Ordynacji podatkowej w związku z art. 31 i 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podał, iż w sprawie zaistniały przesłanki uzasadniające przeniesienie odpowiedzialności na członka zarządu spółki (...), albowiem prowadzone w stosunku do tej spółki postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne, a wymieniony w czasie powstania zaległości wskazanych w decyzji pełnił funkcję członka zarządu tejże spółki. W toku zaś prowadzonego postępowania administracyjnego strona nie wykazała przesłanek uwalniających ją od odpowiedzialności z tytułu nieopłaconych składek.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł D. K., domagając się jej uchylenia. Zarzucił, że skarżona decyzja jest oparta na niepełnych danych odnośnie zakresu jego odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki. Podniósł, że odpowiedzialność płatnika za zaległości wobec ZUS ponosi jedynie obecny i przyszły prezes spółki (...), co wynika z regulaminu tej spółki.

Decyzją z dnia 18 grudnia 2015 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. orzekł o osobistej odpowiedzialności K. R. z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu za zaległości z tytułu nieopłaconych składek w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Sp. z o.o. w L., za okres od stycznia 2010 r. do grudnia 2011 r., które wynoszą:

1. z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne:

- 326.284,01 zł, w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 118.303,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 3.146,30 zł,

2.  z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne:

- 92.169,28 zł w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 33.312,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 887,90 zł.

3.  z tytułu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

- 26.064,89 zł, w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 9.561,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 263,00 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy powołując się na treść art. 116, art. 107 § 1 i § 2 pkt 2 i 4 oraz art. 108 § 1 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 31 i 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podał, iż w sprawie zaistniały przesłanki uzasadniające przeniesienie odpowiedzialności na członka zarządu spółki (...), albowiem prowadzone w stosunku do tej spółki postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne, a wymieniony w czasie powstania zaległości wskazanych w decyzji pełnił funkcję członka zarządu tejże spółki. W toku zaś prowadzonego postępowania administracyjnego strona nie wykazała przesłanek uwalniających ją od odpowiedzialności z tytułu nieopłaconych składek.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł K. R., domagając się jej uchylenia. Zarzucił, że skarżona decyzja jest oparta na niepełnych danych odnośnie zakresu jego odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki, a mianowicie z pominięciem treści regulaminu tej spółki.

W odpowiedziach na odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o ich oddalenie oraz o zasądzenie na jego rzecz od wnioskodawców kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu powołał się na te same argumenty, co w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo podniósł, że wewnętrzne regulacje obowiązujące w spółce (...) nie mogą powodować zwolnienia wnioskodawców z osobistej odpowiedzialności za zadłużenie składkowe spółki.

Sprawy z odwołań wnioskodawców zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 02 marca 2016 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik składek (...) Sp. z o.o. w L. od 2004 r. prowadziła różnorodną działalność gospodarczą, głównie w zakresie pośrednictwa usługowego. Początkowo spółka działała pod nazwą (...)Joint Venture Sp. z o.o. w G., od 14.07.2009 r. do 07.10.2012 r. nosiła nazwę (...) sp. z o.o. w L., a od 8.10.2012 r. (...) sp. z o.o. w L..

W okresie od 14 lipca 2009 r. do 07 października 2012 r. prezesem zarządu spółki (...) był wnioskodawca D. K.. Wnioskodawca K. R. stał się członkiem zarządu płatnika od dnia 28 stycznia 2010 r. Przyczyną jego członkostwa w zarządzie był fakt, iż D. K. nie spełniał warunków do podpisywania w imieniu spółki umów z zakresu prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej, a zawieranych z otwartymi funduszami emerytalnymi. Dla uzyskania licencji na podpisywanie umów emerytalnych konieczne było wykazanie niekaralności i wykształcenie średnie. K. R. spełniał te wymogi i uzyskał odpowiednią licencję. Został członkiem zarządu w celu uzyskania uprawnień do zawierania umów, w związku z czym, zażądał od prezesa spółki, D. K. odpowiedniego zabezpieczenia jego interesów.

Wobec tego D. K. dnia 23 grudnia 2010 r. złożył pisemne oświadczenie o przejęciu wszelkich zobowiązań spółki (...), w tym z tytułu zadłużenia wobec ZUS, US, banków i osób trzecich, w którym zobowiązał się, że wszystkie zobowiązania ureguluje za okres, w którym członkiem zarządu spółki jest K. R.. Jednocześnie dnia 02 grudnia 2009 r. zmianie uległ Regulamin Zarządu spółki. W jego § 5 określono szczegółowy zakres obowiązków członka zarządy wskazując, iż K. R. „(...) został powołany (....) tylko w celu zabezpieczenia transakcji dotyczących nabywanych przez spółkę nieruchomości" (ust. 1) i „w związku z tym nie ponosi odpowiedzialności za spółkę, stanowi jedynie organ reprezentujący wspólników w Zarządzie, w celu bieżącego monitoringu i kontroli w zakresie zarządzania nieruchomościami Spółki" (ust. 2), „(...) nie będzie brał aktywnego udziału w zarządzaniu spółką w jej bieżącej działalności, ani decyzjach z tym związanych (w tym finansowych, oddając tym samym kompetencje i swobodę decyzyjną Prezesowi zarządu" (ust. 3). W ustępie 4 znalazł się zapis: „członek zarządu nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania powstałe za kadencji poprzedniego Zarządu Spółki".

W § 4 ust. 8 Regulaminu zarządu określono, że prezes zarządu „posiada odpowiedzialność za całą spółkę. W szczególności za zaciągnięcie zobowiązania, w tym zobowiązania do ZUS i Urzędu Skarbowego i innych jednostek Skarbu Państwa”. W ust. 13 ustanowiono, iż: „prezes zarządu nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania powstałe za kadencji poprzedniego Zarządu Spółki”.

Wobec takich zapisów Regulaminu oraz pisemnego oświadczenia D. K., K. R., mimo posiadania 300 udziałów o łącznej wartości 30.000 zł i pełnionej funkcji, nie uczestniczył w podejmowaniu decyzji odnośnie spraw spółki, nie wykonywał prawa głosu, podpisywał się jedynie tam, gdzie był wymóg podpisu wszystkich członków zarządu. Zajmował się tylko zawieraniem umów z OFE. Sprawy rozliczeniowe spółki zostały przekazane firmie zewnętrznej, z którą także się nie kontaktował. Spółka za jego kadencji nie posiadała ruchomości ani nieruchomości, miała zabezpieczony kapitał początkowy. Wiedział on o kłopotach w wypłacie wynagrodzeń pracowników spółki i składek ZUS oraz podatków, lecz D. K. utwierdzał go w przekonaniu, że nie ponosi on odpowiedzialności za wynik finansowy spółki.

K. R. zrezygnował z funkcji członka zarządu z dniem 17 stycznia 2012 r. Odwołanie wnioskodawcy z tej funkcji nastąpiło mocą uchwały Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników nr 1 z dnia 20 stycznia 2012 r. Wykreślenie wnioskodawcy z KRS nastąpiło z dniem 7 października 2012 r.

Zgodnie z nową treścią Regulaminu zarządu z dnia 12 maja 2012 r., podpisanego przez J. M. – prezesa zarządu ujawnionego w KRS od dnia 08 października 2012 r, prezes zarządu „przejmuje zobowiązania powstałe za kadencji poprzedniego zarządu” (§ 4 ust. 13). W § 5 określono zasady zatrudnienia prezesa zarządu na podstawie umowy o pracę.

Od dnia 01 lutego 2016 r. jako prezes zarządu spółki (...)figuruje w KRS (...), który przyjął nowy Regulamin zarządu z dnia 6 sierpnia 2015 r., w którym również znalazł się zapis, iż prezes zarządu „przejmuje zobowiązania powstałe za kadencji poprzedniego zarządu” (§ 4 ust. 13).

W okresie sprawowania przez wnioskodawcę D. K. funkcji członka zarządu, spółka zadłużyła się z powodu nieuiszczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, za okres od grudnia 2009 r. do sierpnia 2012 r. Zaległości z tego tytułu wraz z odsetkami liczonymi na dzień 18 grudnia 2015 r. oraz kosztami egzekucyjnymi wyniosły łącznie 516.127,79 zł, w tym:

1. z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne:

- 378.265,61 zł, w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 135.185,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 3.146,30 zł,

2. z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne:

- 107.364,05 zł w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 38.170,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 887,90 zł.

3. z tytułu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

- 30.498,13 zł, w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 11.004,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 263,00 zł.

W okresie sprawowania przez wnioskodawcę K. R. funkcji członka zarządu, zadłużenie spółki (...) wobec ZUS na dzień 18 grudnia 2015 r. wyniosło ogółem 444.518,18 zł, w tym:

1. z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne:

- 326.284,01 zł, w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 118.303,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 3.146,30 zł,

2. z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne:

- 92.169,28 zł w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 33.312,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 887,90 zł.

3. z tytułu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

- 26.064,89 zł, w tym odsetki liczone na dzień 18 grudnia 2015 r. w kwocie 9.561,00 zł oraz koszty egzekucyjne w kwocie 263,00 zł.

Spółka (...) sp. z o.o. w L. posiada też nieuregulowane zaległości podatkowe za lata 2011-2012 oraz za rok 2015 wobec Naczelnika Urzędu Skarbowego w L.. Wobec bezskuteczności egzekucji z majątku płatnika, w.w. organ wydał decyzje o odpowiedzialności podatkowej za zaległości spółki za lata 2011-2012 wobec K. R. i D. K. jako członków zarządu.

Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez organ rentowy wobec spółki - płatnika w celu wyegzekwowania zaległości składkowych zostało umorzone z uwagi na jego bezskuteczność postanowieniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. z dnia 5 września 2014 r. W jego toku nie ujawniono żadnego majątku podlegającego egzekucji, konta bankowe spółki zajmowano w 2010 i 2013 r., lecz nie było na nich środków pieniężnych. Poborca podatkowy ustalił nadto, że spółka nie prowadzi działalności gospodarczej pod adresami wskazanymi w tytułach wykonawczych.

Wobec bezskuteczności egzekucji skierowanej do majątku płatnika, organ rentowy zawiadomił wnioskodawców o wszczęciu postępowania mającego na celu orzeczenie o ich osobistej odpowiedzialności jako członków zarządu za zobowiązania spółki (...) Sp. z o.o. w L..

Dnia 18 grudnia 2015 r., organ rentowy wydał decyzje zaskarżone w niniejszej sprawie, którymi orzeczono o osobistej odpowiedzialności za szczegółowo opisane w decyzjach zaległości składkowe spółki wobec D. K. (za okres od grudnia 2009 r. do sierpnia 2012 r.) oraz wobec K. R. ( za okres od stycznia 2010 r. do grudnia 2011 r.).

Pismem z dnia 01 marca 2016 r. płatnik składek spółka (...) zwróciła się do organu rentowego o rozłożenie zadłużenia z tytułu składek na raty. Z przyczyn formalnych pozostało ono bez rozpoznania.

D o w ó d: - akta ubezpieczeniowe ZUS: decyzje z dnia 18.12.205 r., zawiadomienia o wszczęciu postę powania wyjaśniającego, oświadczenie z dn. 23.12.2010 r., uchwała Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Wspólników z dn. 20.01.2012 r., rezygnacja z funkcji członka zarządu z dnia 17.01.2012 r., postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z dn. 05.09.2014 r.;

- kopie regulaminów zarządu z dn. 02.12.2009 r. i 12.05.2012 r., 06.08.2015 r. – k. 13-16v i 50-52;

- kopia pisma płatnika z dn. 1.03.2016 r. – k. 42;

- odpis pełny KRS – k. 76-79v;

- wyjaśnienia K. R. – k. 92v-93, e-protokół z dn. 3 1.05.2016 r., 00:09:06-00:49:00;

- informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. z dn. 16.06.2016r. – k. 103.

W okresie od sierpnia 2015 r. faktycznie funkcję członka zarządu płatnika składek spółki (...) sprawuje (...). Nadal wymieniona spółka nie posiada żadnych nieruchomości jak również żadnego mienia ruchomego. Spółka (...) nie zatrudnia pracowników. Współpracuje z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą. Spółka zajmuje się recyklingiem plastików i kartonu twardego. W okresie od lipca 2015 r. spółka wystawiła faktury VAT dnia:

- 10 lipca 2015 r. na kwotę 2.999,97 zł brutto,

- 20 lipca 2015 r. na kwotę 8.580,23 zł brutto,

- 29 lipca 2015 r. na kwotę 2.214,00 zł brutto,

- 30 września 2016 r. na kwotę 7.355,40 zł brutto,

- 30 grudnia 2016 r. na kwotę 18.450,00 zł brutto.

D o w ó d: kserokopie faktur VAT, k. 150.

W dniach 29 grudnia 2016 r. i 31 stycznia 2017 r. spółka (...) wpłaciła na rachunek Oddziału ZUS w L. kwoty po 500 zł każda.

D o w ó d: dowody wpłat, k. 150.

Poza wskazanymi wyżej kwotami, w 2016 r. organ rentowy zaewidencjonował osiem wpłat z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, dokonane na rachunek egzekucyjny, na łączną kwotę 4.000 zł.

D o w ó d: pismo O/ZUS z 15 grudnia 2016 r., k. 138.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania są niezasadne.

W rozpoznawanej sprawie sporu nie budziło, że spółka (...) sp. z o.o. w L. jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okresy wskazane w obu skarżonych decyzjach z dnia 18 grudnia 2015 r. nie realizowała ciążących na niej obowiązków w zakresie zapłaty ww. składek. Sporu nie budziło też, że w okresach objętych decyzją wnioskodawcy pełnili funkcję członków zarządu. Pobocznie kwestionowany był fakt niewypłacalności ww. spółki za zaległości wobec ZUS, lecz zasadniczą kwestią sporną było to, czy wnioskodawcy mogą zostać obciążeni odpowiedzialnością za zaległości spółki z tytułu zaległych składek.

Sytuację powyższą reguluje przepis art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 749), który poprzez odesłanie zawarte w art. 31 i 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, znajduje odpowiednie zastosowanie do zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zgodnie z treścią § 1 cyt. przepisu, za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1)  nie wykazał, że:

a)  we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo

b)  niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;

1)  nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu (§ 2). Przepisy powyższe stosuje się również do byłego członka zarządu (§ 4).

Zgodnie natomiast z art. 107 § 1 i § 2 pkt 2 i 4 o.p. w zw. z art. 32 i art. 32 u.s.u.s. odpowiedzialność osób trzecich za zaległości płatnika z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych obejmuje: należność główną, odsetki za zwłokę oraz koszty postępowania egzekucyjnego.

Po analizie zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz powyższej regulacji prawnej, Sąd uznał, że okoliczności podnoszone przez odwołujących nie dawały podstaw do zakwestionowania prawidłowości zaskarżonych decyzji.

Przypomnieć należy, że wnioskodawca D. K. opierał swoje odwołanie na treści regulaminów zarządu spółki (...) obowiązujących po upływie jego kadencji prezesa zarządu, w szczególności na zawartym w nich zapisie odnoszącym się do nowego prezesa zarządu, iż przejmuje on odpowiedzialność za wszelkie zobowiązania spółki powstałe za poprzedniej kadencji zarządu. Z kolei wnioskodawca K. R. kwestionował swoją osobistą odpowiedzialność jako członka zarządu (...) sp. z o.o. w L., powołując się na zapisy Regulaminu Zarządu obowiązującego w czasie, gdy był jego członkiem, zgodnie z którymi został on zwolniony z odpowiedzialności za decyzje finansowe spółki i nie miał odpowiadać za żadne jej zobowiązania i oświadczenie D. K., w którym zobowiązał się uregulować zaległości spółki powstałe w czasie pełnienia funkcji członka zarządu przez K. R.. Nadto K. R. podnosił, że z treści regulaminu wynika, że nie był decyzyjny w sprawach spółki, a jego zakres działania był ograniczony do obowiązków związanych z zawieraniem umów emerytalnych na podstawie zdobytej licencji.

Odnosząc się do tak stawianych zastrzeżeń odnośnie istnienia odpowiedzialności wnioskodawców w oparciu o art. 116 Ordynacji podatkowej, należy przede wszystkim wyjaśnić, że przepis ten jest przepisem bezwzględnie obowiązującym, co oznacza, że strony nie mogą zmieniać zakresu jego obowiązywania na mocy dokonanych między sobą czynności prawnych, w tym zawartych umów. Jednocześnie przepis ten, jako określający zakres odpowiedzialności za zobowiązania publicznoprawne, wymaga ścisłej wykładni, która nie może prowadzić do zawężenia jego zastosowania na niekorzyść Skarbu Państwa, ani do jego rozszerzenia na niekorzyść ubezpieczonych i płatników. Z językowej już wykładni tego przepisu wynika zaś, że przywiązuje on znaczenie do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, braku winy w jego niezgłoszeniu i do mienia spółki pozwalającego na zaspokojenie wierzyciela. Oznacza to, że odpowiedzialność osobista członków zarządu jest niezależna od ich zawinienia w powstaniu zaległości składkowych spółki. Także „faktyczne” wykonywanie, czy niewykonywanie obowiązków członka zarządu, czy tym bardziej rodzaj czynności, nie prowadzą do uwolnienia z reżimu art. 116 § 1 powyższej ustawy. Co więcej, należy podzielić pogląd Sądu Najwyższego, wyrażony w wyroku z dnia 20 stycznia 2011 r., II UK 174/10 (Legalis nr 315440), iż świadome i dobrowolne oddanie faktycznego zarządzania spółką osobie spoza zarządu nie zwalnia członka zarządu ani od jego obowiązków wynikających z pełnienia funkcji w tym organie, ani od odpowiedzialności za ich niedopełnienie. Generalnie, zdaniem Sądu Okręgowego oceniając, czy dana osoba “pełniła obowiązki członka zarządu, należy sięgać po status prawny członka zarządu spółki określony umową spółki, niesprzecznymi z przepisami art. 201-211 KSH. W świetle tych unormowań kodeksowych, za członka zarządu można uznawać tylko osobę, która w przewidzianym prawem trybie powołana została na tę funkcję i której mandat nie wygasł. Zakwalifikowanie danej osoby jako członka zarządu nie jest natomiast zależne od tego, czy i w jakim zakresie faktycznie spełnia ona swoje obowiązki w spółce. Przesłanka pełnienia obowiązków członka zarządu, z racji wykładni systemowej, winna być ustalana w oparciu o obiektywnie istniejące kryteria - spełnienie formalnych warunków „pełnienia funkcji członka zarządu", zwłaszcza że jest to funkcja dobrowolna, wymagająca zgody osoby powołanej na to stanowisko. Osoba, która zgodziła się ją pełnić, jakkolwiek może poddawać się wewnętrznym regulacjom reprezentowanego podmiotu, w tym w zakresie relacji między wspólnikami i innymi członkami zarządu, lecz nie może wywodzić z nich skutki prawne w stosunkach zewnętrznych. Charakter prawny funkcji członka zarządu oznacza nie tylko obowiązek wykonywania czynności zarządzających (obowiązek wykonywania powierzonych zadań), ale też zwiększony zakres odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności za skutki działań kierowanej spółki, a więc i skutki działań osób dopuszczonych do faktycznego zarządzania spółką. Inne rozumienie tego przepisu zawężające pojęcie „pełnienia obowiązków" tylko do faktycznych czynności członka zarządu prowadziłoby do wyłączenia jego odpowiedzialności w przypadku niewykonywania tych czynności z powodu ustanowienia pełnomocnika lub prokurenta. Przy czym pełnomocnik i prokurent również nie ponosiliby tej odpowiedzialności, ponieważ nie ma takich podstaw prawnych (istnieją dla tych podmiotów jedynie w przypadku braku zarządu – art. 116 § 3 Ordynacji).

Odnosząc powyższe rozważania do argumentów wnioskodawców, należy wskazać, że generalnie wewnętrzne regulacje prawne spółki zawarte w regulaminach jej zarządu – abstrahując od ich zgodności z ustawą - nie mogły być podstawą do uniknięcia odpowiedzialności osobistej jako członów zarządu z art. 116 Ordynacji podatkowej. Rodzić one mogą jedynie skutek w relacjach majątkowych między wnioskodawcami, które nie są przedmiotem niniejszej sprawy.

Także faktyczne podejmowanie przez wnioskodawcę K. R. działań na rzecz spółki w znacznie ograniczonym zakresie, z pominięciem jego udziału w sprawach decyzyjnych i generalnie w prowadzeniu spółki, nie zwalnia go od odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki. Nie ulegało wątpliwości bowiem, że wnioskodawca działał w okresie objętym decyzją jako członek zarządu. Jego zgoda na pozbawienie go wpływu na działania spółki i scedowanie wszelkich typowych obowiązków członka zarządu na prezesa zarządu w zamian za zwolnienie go z odpowiedzialności za wszelkie zobowiązania spółki wynikała z nieznajomości przepisów prawa bezwzględnie obowiązujących i z tego powodu jego zachowanie jest nieusprawiedliwione i nie powoduje wyłączenia zastosowania art. 116 Ordynacji Podatkowej.

Materiał dowodowy zebrany w sprawie nie potwierdził nadto twierdzeń wnioskodawcy K. R. o wypłacalności spółki. Organ rentowy prawidłowo ustalił stan bezskuteczności egzekucji z majątku płatnika.

Pozbawione w przekonaniu Sądu istotnego dla rozstrzygnięcia znaczenia są okoliczności jakie wynikają z zeznań świadka (...). Przedłożone kserokopie faktur VAT, 3 z lipca i po jednej z września oraz grudnia 2016 r. dowodzą, że niewysokie wobec zobowiązań dochody spółka (...) uzyskuje niesystematycznie. Wysokość tych dochodów oraz przedstawiony przez świadka sposób prowadzenia przez spółkę działalności nie rokują powodzenia na przeszłość i wraz z niewysokimi wobec zaległości składkowych wpłatami miesięcznymi po 500 zł (łącznie za 2016 r. i styczeń 2017 r. zaledwie 5.000 zł) nie świadczą o istnieniu takiego jej mienia, z którego egzekucja umożliwiłaby zaspokojenie zaległości składkowych w znacznej części, w rozumieniu art. 116 § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa.

Takie stanowiące podstawę ostatnio zgłoszonego wniosku o przesłuchanie w charakterze świadka K. W. okoliczności jak sytuacja ekonomiczno-finansowa płatnika składek, wysokość uzyskiwanych przez tego płatnika przychodów oraz regulowanie zobowiązań wobec ZUS, przy czynnym udziale wnioskodawcy K. R. i jego profesjonalnego pełnomocnika zostały już dostatecznie wyjaśnione w drodze z zeznania (...), jak również przedłożonych faktur VAT. Świadek udzielił odpowiedzi także na pytania pełnomocnika K. R.. W tym zakresie należy zwrócić uwagę na fakt, że będąc członkiem zarządu płatnika składek (...) powinien mieć pełniejszą wiedzę na temat sytuacji finansowo-ekonomicznej spółki aniżeli pełniący w spółce obowiązki prokurenta K. W.. Skoro zatem okoliczności na jakie został zawnioskowany w sprawie dowód z zeznań świadka K. W. zostały już wyjaśnione, Sąd na podstawie art. 227 k.p.c. wniosku M. R. nie uwzględnił.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że zaskarżone decyzje są prawidłowe, co skutkowało oddaleniem odwołań – na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i 102 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy, zwłaszcza sytuację wnioskodawców oraz nakład pracy pełnomocnika organu rentowego.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Elżbieta Smektała
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Legnicy
Osoba, która wytworzyła informację:  Krzysztof Główczyński
Data wytworzenia informacji: