Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Legnicy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lipca 2013 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Solecka

Protokolant: Ewelina Cyrkot

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2013 r. w Legnicy

sprawy z wniosku J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 6 marca 2013 roku

znak (...)

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.z dnia
6 marca 2013 roku, znak (...)w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy J. K.prawo do emerytury od dnia(...)

sygn. akt VU 499/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 06 marca 2013 r. w sprawie (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wnioskodawcy J. K. prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

W uzasadnieniu decyzji organ emerytalny wskazał, że wnioskodawca nie spełnia warunków do uzyskania przedmiotowego świadczenia. Wprawdzie osiągnął stosowny wiek emerytalny, udowodnił ponad 25 letni okres składkowy, nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego, to jednak zdaniem organu emerytalnego na dzień 01 stycznia 1999 r. nie udowodnił żadnego okresy pracy w warunkach szczególnych, o którym mowa § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudniony w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zakład Ubezpieczeń nie zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 01 sierpnia 1981 r. do 30 kwietnia 1994 r. oraz od 06 czerwca 1994 r. do 31 października 1997 r. w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w L., gdyż w świadectwie wykonywania pracy zaliczonej do pierwszej kategorii zatrudnienia nie określono charakteru pracy w oparciu o przywołane powyżej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r., a ponadto podane stanowisko pracy jest niezgodne z obowiązującymi przepisami branżowymi.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył wnioskodawca J. K. domagając się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do emerytury. W odwołaniu od decyzji domagał się zaliczenia do pracy warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w L. argumentując, iż w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony, jednak z uwagi na likwidację zakładu pracy nie mógł przedłożyć stosownego świadectwa pracy za ten okres.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, uzasadniając swoje stanowisko jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca J. K., urodzony w dniu (...), na dzień 01 stycznia 1999 r. udowodnił 27 lat, 6 miesięcy i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Na dzień złożenia wniosku o przyznanie emerytury, tj. 19 lutego 2013 r. nie był członkiem otwartego fundusze emerytalnego.

/bezsporne/

W okresie od 10 listopada 1974 r. do 31 października 1997 r. wnioskodawca J. K. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w L.

W początkowym okresie zatrudnienia od 10 listopada 1974 r. do 31 lipca 1981 r. J. K. pracował na stanowisku kierowcy samochodu dostawczego. Następnie, mając już uprawnienia do kierowania pojazdami powyżej 3,5 tony (od 13 lipca 1981 r.) w okresach od 01 sierpnia 1981 r. do 30 kwietnia 1994 r. oraz od 06 czerwca 1994 r. do 31 października 1997 r. wnioskodawca był zatrudniony jako kierowca samochodu ciężarowego. Praca polegała na rozwożeniu towaru ze skupów do zakładów mięsnych oraz na transporcie mięsa do sklepów i chłodni w różnych kierunkach wysyłkowych. J. K. kierował samochodami S. z przyczepą, J. z przyczepą oraz J. z przyczepą chłodnia o ładowności przekraczającej 4,5 tony. W spornych okresach nie był kierowany do wykonywania innego rodzaju pracy. Z uwagi na charakter wykonywanej pracy wnioskodawcy przyznano wyższą stawkę wynagrodzenia.

Dowód: - wyjaśnienia wnioskodawcy: 00:26:09-00:35:38;

- zeznania świadka M. K.: 00:05:39-00-00:15:56;

- zeznania świadka R. S.: 00:16:06-00:26:09;

- akta ubezpieczeniowe, świadectwo pracy z dnia 29.10.1997 r., k. 12;

- akta osobowe: wniosek o przeszeregowanie; wyciąg z prawa jazdy; świadectwo pracy z dnia 29.10.1997 r.

W dniu 19 lutego 2013 r. J. K. złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

/ bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy J. K. zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 wskazanej ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 tj. 25 lat dla mężczyzn. Emerytura, o której mowa, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 01 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Wiek emerytalny, o którym mowa we wskazanym artykule, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.). Z dyspozycji § 4 ust. 1 cytowanego rozporządzenia wynika, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, ma okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Przy czym, zgodnie z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy, o których mowa powyżej, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Zgodnie z § 22 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń istnieje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia w przypadku braku odmiennych regulacji ustawowych w tym przedmiecie. Dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może on przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

Na gruncie niniejszej sprawy bezspornym było, iż w dniu (...) wnioskodawca ukończył 60 lat, zaś na dzień 01 stycznia 1999 r. udowodnił wymagane okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze 27 lat, 6 miesięcy i 26 dni. Nie przystąpił również do otwartego funduszu emerytalnego.

Sporną kwestią wymagającą ustalenia Sądu było natomiast to, czy wnioskodawca posiadał staż 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Zakład Ubezpieczeń nie zaliczył bowiem wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 01 sierpnia 1981 r. do 30 kwietnia 1994 r. oraz od 06 czerwca 1994 r. do 31 października 1997 r. w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w L., gdyż w świadectwie wykonywania pracy zaliczonej do pierwszej kategorii zatrudnienia nie określono charakteru pracy w oparciu o przywołane powyżej rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r., a ponadto stanowisko pracy opisano niezgodnie z obowiązującymi przepisami branżowymi. J. K. domagał się natomiast zaliczenia spornych okresów do pracy warunkach szczególnych argumentując, iż z uwagi na likwidację zakładu przedsiębiorstwa nie mógł przedłożyć odpowiednio sporządzonego świadectwa pracy za wskazane okresy.

Analizując treść świadectwa wykonywania pracy zaliczonej do pierwszej kategorii zatrudnienia Sąd ustalił, iż w spornych okresach J. K. zatrudniony był stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. Wprawdzie dokument ten nie spełniał wymogów dotyczących określenia charakteru pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. Istotne jest jednak, iż treść świadectwa pracy nie jest wiążąca w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych, albowiem nie jest to dokument urzędowy i nie tworzy żadnych praw podmiotowych. Zawiera natomiast oświadczenie wiedzy i podane w nim informacje mogą być zwalczane wszelkimi dowodami (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 1996 r. I PRN 40/96). Wnioskodawca mógł udowadniać okoliczności mające wpływ na prawo do świadczenie emerytalnego zeznaniami świadków także z uwagi na treść § 22 rozporządzenia z dnia 11 października 2011 r., gdyż zakłady pracy, w którym wnioskodawca pracował został zlikwidowany.

W świetle powyższego należy zauważyć, iż ze świadectwa wykonywania pracy zaliczonej do pierwszej kategorii zatrudnienia nie wynika, iż w spornych okresach wnioskodawca kierował samochodem ciężarowym o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Analiza dostępnej dokumentacji w połączeniu z jednoznacznymi w tym zakresie zeznaniami świadków oraz wyjaśnieniami wnioskodawcy uzasadnia stwierdzenie, że w spornych okresach, tj. od 01 sierpnia 1981 r. do 30 kwietnia 1994 r. oraz od 06 czerwca 1994 r. do 31 października 1997 r. J. K. wykonywał tego rodzaju prace.

Świadkowie M. K. oraz R. S. którzy w przedsiębiorstwie pracowali m.in. jako osoby przełożone wobec wnioskodawcy, jednoznacznie wskazali bowiem, iż J. K. w spornych okresach pracował wyłącznie jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony (S. z przyczepą, J. z przyczepą oraz z przyczepą chłodnia), zajęcie to wykonując stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracę polegającą na prowadzeniu pojazdów „lżejszych” wykonywał bowiem przed nabyciem uprawnień do kierowania pojazdami ciężarowymi, tj. przed dniem 01 sierpnia 1981 r. co wynika również z treści angaży zgromadzonych w aktach osobowych wnioskodawcy oraz wyjaśnień wnioskodawcy. Nie bez znaczenia dla oceny powyższej okoliczności pozostaje fakt, iż na skutek podniesienia kwalifikacji zawodowych i związanej z tym zmiany stanowiska, wnioskodawcy przyznano wyższą stawkę wynagrodzenia.

Nie zasługiwały natomiast na uwzględnienie zarzuty organu rentowego, iż stanowisko pracy w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie zostało określone zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem powołanych przepisów branżowych. Zauważyć należy bowiem, że tzw. „przepisy branżowe” nie mają charakteru wiążącego, a ocena, czy określona praca może być uznana za pracę w warunkach szczególnych dokonywana jest na podstawie powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z 1983 r. oraz załączonych do niego wykazów. Tym samym, określenie przez pracodawcę stanowiska pracy w sposób niezgodny z przepisami resortowymi, nie stanowi przeszkody do uznania tej pracy za pracę w warunkach szczególnych, jeżeli praca faktycznie przez ubezpieczonego wykonywana, została wymieniona w wykazie powołanego wyżej rozporządzenia.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że w okresie od 01 sierpnia 1981 r. do 30 kwietnia 1994 r. oraz od 06 czerwca 1994 r. do 31 października 1997 r. (16 lat, miesiąc i 25 dni) J. K. wykonywał prace odpowiadającą pracom w warunkach szczególnych określonym w wykazie A, będącym załącznikiem do powołanego rozporządzenia z dnia 07 lutego 1983 r., w dziale VIII, pod poz. 2 (kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów).

Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Jak wynika z akt ubezpieczeniowych wnioskodawcy, wniosek o przyznanie prawa do emerytury został złożony w dniu 19 lutego 2013 r. Z art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej wynika natomiast, iż prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. J. K.osiągnął wymagany wiek emerytalny w dniu (...) i od tej daty należało przyznać wnioskodawcy sporne świadczenie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.z dnia 06 marca 2013 r. w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia (...)