V U 1101/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Legnicy z 2018-03-14
Sygn. akt V U 1101/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 14 marca 2018 r.
Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy
w składzie:
Przewodniczący: SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz
Protokolant: star. sekr. sądowy Katarzyna Awsiukiewicz
po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2018 r. w Legnicy
sprawy z wniosku A. Ś. (1) i A. Ś. (2)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
przy udziale B. Ś.
o odstąpienie od orzeczenia o odpowiedzialności jako członka zarządu (...) Sp. o. o. za zaległości z tytułu nieopłaconych składek
na skutek odwołań A. Ś. (1) i A. Ś. (2)
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
z dnia 25 września 2015 r. znak (...) i (...)
z dnia 25 września 2015 r. znak (...) i (...)
I. zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 25 września 2015 r. znak (...) w ten sposób, że ustala, iż A. Ś. (2) nie ponosi osobistej odpowiedzialności z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu za zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...)z siedzibą w L. za okres od stycznia 2013 r. do lutego 2013 r. w kwotach wskazanych w decyzji,
II. zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 25 września 2015 r. znak (...) w ten sposób, że ustala, iż A. Ś. (1) nie ponosi osobistej odpowiedzialności z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu za zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...)z siedzibą w L. za miesiąc grudzień 2012 r. w kwotach wskazanych w decyzji.
SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz
Sygn. akt V U 1101/15
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 25 września 2015 r. znak: (...) organ rentowy orzekł o osobistej odpowiedzialności A. Ś. (2) z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu za zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w L.. Decyzja została wydana za okres od stycznia do lutego 2013 r. tj. okres, w którym wnioskodawca A. Ś. (2) pełnił funkcję członka zarządu. Należności będące przedmiotem decyzji zostały ustalone w wysokości:
1. na ubezpieczenia społeczne:
- 86.538,29 zł z tytułu nieopłaconych składek za okres od stycznia do lutego 2013 r.,
- 16.817,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę naliczonych na dzień 25 września 2015 r.,
2. na ubezpieczenie zdrowotne:
- 24.240,33 zł tytułu nieopłaconych składek za okres od stycznia do lutego 2013 r.,
- 4.714,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę naliczonych na dzień 25 września 2015 r.,
3. na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:
- 12.290,39 zł z tytułu nieopłaconych składek za okres od stycznia do lutego 2013 r.,
- 2.406,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę naliczonych na dzień 25 września 2015 r.
Nadto decyzją z dnia 25 września 2015 r. znak: (...) organ rentowy orzekł o osobistej odpowiedzialności A. Ś. (1) z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu za zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne, w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w L.. Decyzja została wydana za grudzień 2012 r. tj. okres, w którym wnioskodawczyni A. Ś. (1) pełniła funkcję członka zarządu. Należności będące przedmiotem decyzji zostały ustalone w wysokości:
- 3.951,36 zł tytułu nieopłaconych składek za grudzień 2012 r.,
- 809,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę naliczonych na dzień 25 września 2015 r.,
Wnioskodawcy w dniu 27 października 2015 r. złożyli odwołanie od przedmiotowych decyzji, zarzucając im:
1. naruszenie przepisu art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa ( tekst jednolity: Dz.U. z 2012r., nr 749 ) w związku z art. 31 i 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez bezzasadne przyjęcie, że:
- zachodzą przesłanki do przyjęcia odpowiedzialności skarżącego A. Ś. (2) jako członka zarządu (...)sp. z o.o. za zaległości z tytułu nieopłaconych składek za miesiąc styczeń i luty 2013 r. w oparciu o przepis art. 116 o.p., podczas gdy w czasie pełnienia przez skarżącego funkcji wiceprezesa zarządu kondycja finansowa spółki była dobra, tym samym brak było podstaw do wystąpienia przez skarżącego z określonymi wnioskami,
- zachodzą przesłanki do przyjęcia odpowiedzialności skarżącej A. Ś. (1) jako członka zarządu (...) sp. z o.o. za zaległości z tytułu nieopłaconych składek za miesiąc grudzień 2012 r. w oparciu o przepis art. 116 o.p., podczas gdy w czasie pełnienia przez skarżącą funkcji wiceprezesa zarządu kondycja finansowa spółki była dobra, tym samym brak było podstaw do wystąpienia przez skarżącą z określonymi wnioskami,
- egzekucja przeciwko spółce była bezskuteczna w sytuacji, gdy organ egzekucyjny z uwagi na zaniechanie wierzyciela doprowadził do późniejszej bezskutecznej egzekucji,
- nie zachodzą przesłanki wyłączające odpowiedzialność skarżących w sytuacji, gdy skarżącym niemożna przypisać winy z tego względu, że zostali oni wyłączeni od udziału w zarządzaniu spółką i odpowiedzialności poza sprawami związanymi z utrzymaniem statusu agenta przez spółkę, gdyż tylko z uwagi na ten cel zostali powołani do składu zarządu spółki co znalazło wyraz w regulaminie pracy zarządu spółki.
2. Naruszenie przepisów prawa procesowego mające wpływ na wynik sprawy w postaci art.122 o.p. oraz 187 § 1 o.p. poprzez brak zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego w zakresie istnienia podstaw odpowiedzialności skarżących w tym przesłanek egzoneracyjnych o których mowa w art. 116 o.p. oraz tego czy w momencie powstania danej zaległości z tytułu składek w związku z tą zaległością istniały podstawy do złożenia przez piastujących wówczas członków zarządu tej spółki wniosków o ogłoszenie jej upadłości lub otwarcie postępowania układowego i tym samym nie został dochowany wymagany termin ( właściwy czas ) takich wniosków przez ówczesnych członków zarządu spółki (...).
Podnosząc powyższe zarzuty, skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez jej uchylenie w całości i orzeczenie o braku ich odpowiedzialności za zaległości z tytułu składek za cały okres objęty decyzjami łącznie z odsetkami z tytułu zwłoki bądź umorzenie postępowania,
ewentualnie wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. do ponownego rozpoznania.
W odpowiedzi organ rentowy wniósł o oddalenie odwołań oraz o zasądzenie od odwołujących na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego ustalonych na podstawie § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( jednolity tekst: Dz. U. z 2013 r. póz. 490 ze zm. ).
W uzasadnieniu odwołania organ wskazał, że odwołujący nie wykazali żadnych przesłanek, na podstawie których mogliby być zwolnieni z odpowiedzialności za zaległości składkowe spółki. W szczególności takową przesłanką nie może być nieznajomość stanu finansów spółki, gdyż nawet świadome i dobrowolne oddanie faktycznego zarządzania spółką innym członkom zarządu ( lub osobie spoza zarządu ) nie zwalnia członka zarządu ani z jego obowiązków wynikających z pełnienia funkcji w tym organie, ani od odpowiedzialności za ich niedopełnienie. W ocenie organu rentowego w niniejszej sprawie nie można również było mówić o zaniechaniu podjęcia egzekucji wobec spółki. Organ wskazał, że - w świetle art. 31 ustawy o s.u.s. -przepisy art. 122 oraz 187 § l o.p., których naruszenie zarzuca organowi rentowemu strona przeciwna, w ogóle nie stosuje się do należności z tytułu składek. Niezależnie od powyższego, organ rentowy zwrócił uwagę, że kilkukrotnie kierował pisma do odwołujących w których informował ich o podjętych czynnościach oraz o możliwości wypowiedzenia się przez nich w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny :
(...) sp. z o.o. z siedzibą w L. prowadziło działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...) dokonanego w dniu 22 listopada 2010 r. Pierwotnie spółka miała nazwę (...) sp. z o.o. Spółka (...)zatrudniała pracowników. Przedmiotowa spółka zajmowała się przede wszystkim pośrednictwem ubezpieczeniowym, w postaci wykonywania czynności agencyjnych na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych. Z racji prowadzonej działalności spółka zawarła trzy umowy tj. ze spółką (...) sp. z o.o., która była multi agencją, i za pośrednictwem tej firmy spółka (...) sprzedawała produkty ubezpieczeniowe towarzystwom ubezpieczeniowym. Spółka (...)miała zawartą umowę z Towarzystwem Ubezpieczeniowym (...) S.A. ale nie była ona realizowana bezpośrednio. Na rzecz przedmiotowego towarzystwa umowy były zawierane za pośrednictwem (...) sp. z o.o. (...) sp. z o.o. dawała następnie zlecenia spółce (...). W celu prowadzenia działalności ubezpieczeniowej zarząd musiał składać się z członków posiadających uprawnienia, które nabywa się zdając egzamin. Takie uprawnienia posiadała wnioskodawczyni A. Ś. (1) i tylko dlatego znalazła się w zarządzie. W związku z tym wnioskodawczyni A. Ś. (1) miała nie ponosić odpowiedzialności za w/w. spółkę oraz nie uczestniczyć w zarządzaniu nią, zajmując w zarządzie jedynie funkcję podmiotu odpowiedzialnego za zawieranie przez zarząd spółki stosownych umów z towarzystwami ubezpieczeniowymi i utrzymania statusu agenta ubezpieczeniowego przez spółkę.
Uchwałą nr 1 z dnia 11 stycznia 2013 r. nadzwyczajne zgromadzenie wspólników (...)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. przyjęło rezygnację A. Ś. (1) z członkostwa w zarządzie spółki i pełnienia funkcji wiceprezesa zarządu spółki. W miejsce A. Ś. (1) do składu zarządu został przyjęty A. Ś. (2). Za przyjęciem uchwały oddano 100 % głosów. Przewodniczący stwierdził, że uchwała została przyjęta jednomyślnie.
Uchwałą nr (...) z dnia 1 lutego 2013 r. nadzwyczajne zgromadzenie wspólników (...)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L. postanowiło odwołać ze składu zarządu tej spółki A. Ś. (2). Za przyjęciem uchwały opowiedziało się 100 % głosów. Przewodniczący stwierdził, że uchwała została przyjęta jednomyślnie.
Naczelnik Urzędu Skarbowego w L. w latach 2012 - 2016 na podstawie tytułów wykonawczych wystawionych przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. ( tj. (...), (...), (...), (...), (...), (...)) oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. ( tj. (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) ) prowadził postępowanie egzekucyjne wobec spółki (...). Tytuły wykonawcze wystawione przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. obejmowały następujące zobowiązania:
- podatek od czynności cywilnoprawnych za 2011 r.
- podatek dochodowy od osób prawnych za 2011 r. i 2012 r.
- podatek dochodowy od osób fizycznych za III, IV, VII, VIII i IX 2012 r. oraz I, III, IV, V, VI, VII, VIII i XI 2013 r.
Natomiast tytuły wystawione przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych obejmowały zobowiązania z tytułu:
- składek społecznych za okres I - VII 2013 r.
- składek zdrowotnych za okres XII 2012 r. - VIII 2013 r.
-funduszu pracy i funduszu gwarantowanych świadczeń pracowniczych za okres I - VIII 2013 r.
Zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za 2011 r. zostało w całości wyegzekwowane przez poborcę w dniu 28 września 2012 r. Pozostałych zobowiązań wynikających z tytułów wykonawczych wystawionych przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. nie udało się wyegzekwować.
Natomiast w wyniku zajęcia rachunku bankowego dokonanego na podstawie tytułów wykonawczych wystawionych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dnia 8 sierpnia 2013 r. poborca wyegzekwował łącznie kwotę 51,67 zł, którą rozdysponowano na część kosztów egzekucyjnych. W celu wyegzekwowania zobowiązań podejmowano próby zajęć rachunków bankowych w banku (...) i (...), jednakże zastosowane środki nie doprowadziły do wyegzekwowania zobowiązań objętych tytułami wykonawczymi. Postanowieniami z dnia 22 maja 2015 r. oraz 28 września 2016 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w L. umorzył postępowanie egzekucyjne wobec spółki z uwagi na jego bezskuteczność - brak majątku.
Do majątku w/w spółki prowadzone było sądowe postępowanie egzekucyjne przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Legnicy K. K. w sprawie o sygn. akt KM (...). Na dzień 26 lutego 2014 r. ustalona wysokość zaległości w powyższej sprawie wynosiła 1.588,49 zł. Wskutek bezskuteczności egzekucji postępowanie egzekucyjne zostało umorzone. Niezależnie od powyższego wobec w/w spółki prowadzone było sądowe postępowania egzekucyjne przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Jeleniej Górze R. J.. Na dzień 19 marca 2015 r. ustalona wysokość zaległości w powyższej sprawie KM (...)wynosiła 16.569, 93 zł natomiast w sprawie KM(...)na dzień 7 stycznia 2015 r. ustalona wysokość zaległości w powyższej sprawie wynosiła 2.536,70 zł. Wskutek bezskuteczności egzekucji oba postępowania egzekucyjne zostały umorzone.
dowód:
- dokumenty z akt ubezpieczeniowych w tym: decyzje z dnia 25 września 2015 r.;
- regulamin zarządu (...) sp. z o.o. w L. ( k.32- 33 );
- regulamin zarządu (...) sp. z o.o. w L.( k.77-78 );
- akta postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. wobec spółki (...) sp. z o.o. w L. na podstawie tytułów wykonawczych wystawionych w organ rentowy w tym: tytuły wykonawcze, zawiadomienia o zajęciu, postanowienia o umorzeniu postępowania;
- umowa z dnia 1 czerwca 2012 r. o świadczenie usług przedstawiciela do spraw programów inwestycyjnych zawarta pomiędzy (...) sp. z o.o. w L. a (...)w W. ( k.160 -182 );
- wydruki z konta bankowego ( k.183-224 );
- dokumentacja finansowa (...) sp. z.o.o w L. ( k.243-248 );
- informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. z 5 stycznia 2017 r. ( k.269- 272 );
- informacja organu rentowego z 19 maja 2017 r. z załącznikami ( k.336-339 );
- informacja Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Legnicy z 17 lipca 2017 r. ( k.342 );
- informacja Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Jeleniej Górze z 22 maja 2017 r.( k.345 );
- informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. ( k.344 );
- informacja Prokuratury Okręgowej w Legnicy I Wydział Śledczy ( k.347 );
- akta komornicze o sygn. KM (...), KM (...), KM (...) w tym: postanowienia o umorzeniu postępowania;
- informacja Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej IX Wydziału Gospodarczego Krajowego Rejestru Sądowego zawierająca kserokopie dokumentów znajdujących się pod sygn. akt (...)z akt rejestrowych podmiotu (...) sp. z o.o. w L. KRS (...) k. 431-457);
- przesłuchanie wnioskodawców, e-protokół 00:05:06 i nast. ( k.137v-138v );
- przesłuchanie zainteresowanego B. Ś., e-protokół 00:42:52 i nast. ( k.138v-139v );
W 2011 r. w spółce (...)sp. z o.o. z siedzibą w L. nie wystąpiły przesłanki wskazane zarówno w art. 11 PUiN ust l jak i ust 2., a to oznacza, iż nie wystąpił moment, w którym zarząd jest zobowiązany do 14 dni ogłosić stan upadłości.
Analiza danych z rachunku zysków i strat pokazuje jednoznacznie, iż w/w spółka w 2010 r. nie uzyskała żadnych przychodów, ani nie wygenerowała żadnych kosztów, zatem na pewno w 2010 r. nie prowadziła aktywnej działalności gospodarczej. Kolejny badany okres zakończył się wynikiem dodatnim w wysokości 13.492,22 zł w rachunku zysków i strat, pomniejszony o podatek dochodowy w wysokości 11.683,00 zł. Wynik ten jest ściśle związany z uzyskaniem dodatnich wskaźników rentowności. Zyskowność brutto wynosiła 6,4% i nie stanowi to wartości zbyt wysokich.
Wskaźnik kapitału obcego za 2010 r. wynosił 0, było to związane z brakiem aktywnej działalności gospodarczej, natomiast w 2011 r. był znacznie podwyższony i wynosił 91,7 %, a główny wpływ na jego wysokość miały zaciągnięte zobowiązania w/w spółki w wysokości 74.958,75 zł. Wskaźnik kapitału obcego występował na zbyt wysokim poziomie w stosunku do kapitału własnego.
W spółce wskaźniki kapitałów stałych kształtowały się na niskim poziomie, w 2010 r. powyższy wskaźnik wynosił 0,0 %, a w 2012 r. spadł do poziomu 0,09 %. Wpływ na tak niski poziom tego wskaźnika miały posiadane przez w/w spółkę kapitały własne wynoszące w 2011 r. 6.809,22 zł.
Stan kapitałów własnych nie wykazywał wartości ujemnych, zatem sytuacja finansowa pomimo wysokiego stopnia zadłużenia nie należała do zagrażających upadłością.
Środki najbardziej płynne były na poziomie 81.760,97 zł i przekraczały zaciągnięte w 2011 r zobowiązania, a wskaźnik występował na pozycji 1,09 %, przy wartościach pożądanych na poziomie 0,2 %. Oznacza to dużą nadpłynność finansową i możliwość spłaty wszystkich zobowiązań w sposób natychmiastowy tzw. płynności szybkiej l stopnia, czyli pokrycia zobowiązań krótkoterminowych z bieżącej gotówki.
Ogólna sytuacja bilansowa wskazywała na niewystąpienie kapitałów ujemnych, które świadczą o bardzo złej kondycji finansowej jednostki, oraz mogą świadczyć o grożącej upadłości. W w/w spółce to bieżące środki pieniężne mają główny wpływ na powyższą strukturę bilansową i jej dodatni wynik.
W przypadku, gdyby doszło do sytuacji zagrażającej upadłością, w/w spółka spłaciłaby swoje zobowiązania. Na taki wynik istotne znaczenie ma posiadanie przez spółkę wysokich środków pieniężnych w kasie i na rachunkach bankowych.
dowód:
- opinia biegłego z (...) z marca 2017 r. ( k.276-294 );
Sąd zważył co następuje :
Odwołanie wnioskodawców zasługiwało na uwzględnienie.
Na wstępie wskazać należy, że Sąd orzekający w I instancji w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie ma uprawnień do uchylenia zaskarżonej decyzji. Przepis art. 477 14 § 1 i 2 k.p.c., na podstawie którego proceduje Sąd, nie przewiduje bowiem takiej możliwości. W myśl § 1 tego przepisu sąd oddala odwołanie, jeżeli nie ma podstaw do jego uwzględnienia, a zgodnie z jego § 2 - w przypadku uwzględnienia odwołania, sąd zmienia w całości lub w części zaskarżoną decyzję organu rentowego i orzeka co do istoty sprawy. Wobec powyższego, wniosek każdego z ubezpieczonych o ewentualne uchylenie zaskarżonej decyzji z przyczyn proceduralnych nie mógł zasługiwać na uwzględnienie.
Przechodząc do meritum stwierdzić należało, iż w rozpoznawanej sprawie wyłonił się szereg spornych kwestii. Po pierwsze odwołujący wskazywali, że zostali powołani do zarządu spółki nie w celu prowadzenia jej spraw a ze względu na posiadanie licencji umożliwiających wykonywanie czynności agencyjnych. Nadto wnioskodawcy zarzucili, że organ nie wyjaśnił w wystarczającym stopniu okoliczności niniejszej sprawy, gdyż sytuacja finansowa spółki (...) w 2012 roku była dobra i jedyne opóźnienia w zapłacie należności z tytułu składek na ubezpieczenia wystąpiły w miesiącu grudniu. Nadto wnioskodawczyni A. Ś. (1) zarzuciła, że zobowiązanie za miesiąc grudzień 2012 r. stało się wymagalne dopiero 16 stycznia 2013 r. podczas gdy skarżąca została odwołana z funkcji wiceprezesa zarządu w dniu 11 stycznia 2013 r.
W takiej sytuacji ustalenia wymagało, czy skarżący mogli zostać obciążeni odpowiedzialnością za zaległości ww. spółki z tytułu składek w kwotach i za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji z 25 września 2015 r.
Sytuację powyższą reguluje przepis art. 116 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa ( tekst jednolity.: Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ), który poprzez odesłanie zawarte w art. 31 i 32 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, znajduje odpowiednie zastosowanie do zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zgodnie z treścią § 1 cyt. przepisu, w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji, za zaległości podatkowe ( w niniejszej sprawie – składkowe ) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:
1) nie wykazał, że:
a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości ( postępowanie układowe ) albo
b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości ( postępowania układowego ) nastąpiło bez jego winy;
2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.
Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu ( § 2 ). Przepisy powyższe stosuje się również do byłego członka zarządu ( § 4 ).
W myśl zaś art. 107 § 1 i § 2 pkt 1, 2 i 4 o.p. w zw. z art. 31 i art. 32 u.s.u.s., odpowiedzialność osób trzecich za zaległości płatnika z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych obejmuje: należność główną, odsetki za zwłokę oraz koszty postępowania egzekucyjnego. Odpowiedzialność tę osoby trzecie ponoszą całym swoim majątkiem solidarnie z płatnikiem.
W rozpoznawanej sprawie Sąd na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu nie miał wątpliwości, że egzekucja zaległości składowych na rzecz ZUS z majątku spółki okazała się bezskuteczna.
Odwołujący w niniejszej sprawie twierdzili jednak, że nie mieli obowiązku prowadzić całości spraw spółki, gdyż zostali powołani jedynie w celu umożliwienia spółce zawierania umów agencyjnych.
W tym przedmiocie rację należy przyznać organowi rentowemu. Zgodnie z aktualnymi poglądami judykatury ( wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 27 kwietnia 2017 r. I SA/Rz 56/17, wyrok SA w Katowicach - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 kwietnia 2017 r. III AUa 963/16 ) oraz wykładnią celowościową art. 116 o.p. podstawą odpowiedzialności członka zarządu w oparciu o powyższy przepis jest sam fakt bycia członkiem zarządu.
Skarżący w niniejszej sprawie twierdzili również, że w momencie sprzedaży udziałów spółka była w dobrej kondycji finansowej.
Odesłania zawarte w art. 31 i 32 ustawy systemowej stosuje się również do zaległości składowych, przewidują one ściśle określone przesłanki, których wykazanie powoduje zwolnienie członka zarządu/byłego członka zarządu spółki z odpowiedzialności za zaległości składkowe spółki. Należą do nich:
- wykazanie, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości ( postępowanie układowe ) albo
- wykazanie, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości ( postępowania układowego ) nastąpiło bez winy członka zarządu,
- wskazanie mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości spółki w znacznej części.
Wykazanie ww. przesłanek zwalniających członka zarządu lub byłego członka zarządu do odpowiedzialności za zaległości składkowe spółki obarcza te podmioty ( tj. członka lub byłego członka zarządu ), a nie organ ubezpieczeń społecznych ( tak: SN w wyroku z 14 maja 2008 r., II UK 283/07 ).
W powyższej sprawie na okoliczność daty powstania niewypłacalności spółki, w szczególności czy istniała w okresie od grudnia 2012 r. do lutego 2013 r. a także czy wnioskodawcy mieli podstawy do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości , ewentualnie czy uchybili temu obowiązkowi - Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego.
Biegły po przeanalizowaniu dostępnej dokumentacji finansowej ww. spółki, wskazał co prawda, że w roku 2011, w spółce nie wystąpiły przesłanki wskazane zarówno w art. 11 PUiN ust. l jak i ust. 2., a to oznacza, iż w roku 2011 nie wystąpił moment, w którym zarząd był zobowiązany do 14 dni ogłosić stan upadłości. Jednocześnie biegły wskazał, że ze względu na brak dokumentacji z późniejszego okresu nie był on wstanie ustalić czy w okresie objętym decyzjami organu takie przesłanki wystąpiły czy też nie wystąpiły.
Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy miało zatem określenie momentu w którym skarżący przestali pełnić funkcję członków zarządu spółki (...).
Zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r.( tj. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ) płatnik nie będący osobą fizyczną, jednostką budżetową ani samorządowym zakładem budżetowym opłaca składki za dany miesiąc do 15 dnia następnego miesiąca.
Z decyzji organu rentowego wynika, że w przypadku A. Ś. (1) została ona wydana za grudzień 2012 r a w przypadku A. Ś. (2) za styczeń i luty 2013 r. Jednocześnie oboje skarżący przedłożyli dokumenty z których wynikało, że A. Ś. (1) przestała pełnić funkcję wiceprezesa zarządu w dniu 11 stycznia 2013 r. a A. Ś. (2) funkcję członka zarządu przestał pełnić w dniu 1 lutego 2013 r. Zatem w obydwu przypadkach jeszcze przed wystąpieniem terminu z art. 47 ust. 1 pkt. 3 ( tj. odpowiednio 15 stycznia i 15 lutego 2013 r. ). Mając na uwadze powyższe tutejszy Sąd wniósł do Sądu Rejestrowego dla Wrocławia – Fabrycznej IX Wydziału Gospodarczego KRS o nadesłanie dokumentów na podstawie których dokonano wykreślenia wnioskodawców z rejestru oraz informacji kiedy złożone zostały wnioski o wykreślenie. Nadesłane przez Sąd Rejonowy dokumenty potwierdziły, że A. (1) i A. Ś. (2) zostali odwołani ze składu zarządu spółki (...) w datach przez nich wskazywanych. Powyższe potwierdzają uchwały przyjęte przez nadzwyczajne zgromadzenie wspólników spółki (...) odpowiednio w dniu 11 stycznia i 1 lutego 2013 r.
Sąd w tym stanie rzeczy uznał, że A. Ś. (1) całkowicie uwolniła się od odpowiedzialności za nieopłacone w terminie i w pełnej wysokości składki do ZUS za grudzień 2012 r. przez (...) z ograniczoną odpowiedzialnością w L., której członkiem zarządu była do 11 stycznia 2013 r. a w przypadku A. Ś. (2) Sąd uznał, że należy uwolnić go od odpowiedzialności za nieopłacone w terminie i w pełnej wysokości składki do ZUS za styczeń i luty 2013 r gdyż członkiem zarządu spółki (...) przestał być w dniu 1 lutego 2013 r.
Powyższe skutkowało uwzględnieniem odwołania w całości – jako zasadnego, i zmianą zaskarżonych decyzji - na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Legnicy
Osoba, która wytworzyła informację: Mirosława Molenda-Migdalewicz
Data wytworzenia informacji: